اردن

اردن؛ سرزمین تمدن های باستانی و آرامش در قلب خاورمیانه

کشور اردن (Jordan) کشوری باستانی مدرن و میانه رو در منطقه خاورمیانه است. این سرزمین که شاهد ظهور تمدن های کهن بوده امروزه یکی از پایدارترین و باثبات ترین کشورهای منطقه محسوب می شود. تاریخ غنی فرهنگ متنوع و جاذبه های طبیعی و تاریخی اردن را به یکی از مقاصد جذاب برای گردشگران و پژوهشگران تبدیل کرده است.

موقعیت جغرافیایی کشور اردن

کشور اردن در غرب آسیا و در قلب خاورمیانه واقع شده است. از شمال با سوریه از شرق با عراق از جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و فلسطین همسایه است. این موقعیت جغرافیایی ویژه اردن را به پلی میان آسیا آفریقا و اروپا تبدیل کرده است.

مساحت و مرزهای اردن

مساحت اردن حدود ۸۹٬۳۴۲ کیلومتر مربع است. این کشور به دریای سرخ از طریق خلیج عقبه دسترسی دارد. طولانی ترین مرز اردن با عربستان سعودی است که حدود ۷۲۸ کیلومتر می باشد.

آب و هوای کشور اردن

آب و هوای اردن عمدتاً خشک و نیمه بیابانی است. تابستان ها گرم و خشک و زمستان ها معتدل و گاهی بارانی است. مناطق مرتفع مانند امان و اربد آب و هوای خنک تری نسبت به بیابان های شرقی دارند.

ویژگی های اقلیمی

• دمای تابستان در مناطق بیابانی به بالای ۴۰ درجه سانتیگراد می رسد.

• بارش بیشتر در زمستان و در مناطق شمالی رخ می دهد.

• دریای مرده یکی از گرم ترین نقاط سال در کشور اردن است.

تاریخچه کشور اردن؛ از دوران باستان تا پادشاهی معاصر

تمدن های اولیه

سرزمین اردن بخشی از منطقه شام باستان بوده و تاریخ آن به هزاران سال پیش بازمی گردد. تمدن های مختلفی مانند آمونیان موآبیان و ایدومیان در این منطقه سکونت داشته اند.

دوران نباطیان و شهر پترا

در قرن چهارم پیش از میلاد نباطیان قومی عرب در جنوب اردن امپراتوری خود را تأسیس کردند. شهر باستانی پترا پایتخت آن ها یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان است.

دوران رومی و اسلامی

اردن در دوره روم باستان بخشی از استان های شرقی امپراتوری شد. در قرن هفتم میلادی مسلمانان این سرزمین را فتح کردند و اردن تحت خلافت اسلامی قرار گرفت.

حکومت عثمانی

از قرن شانزدهم تا پایان جنگ جهانی اول اردن تحت سلطه امپراتوری عثمانی بود. پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی عثمانی اردن تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت.

استقلال و تشکیل پادشاهی

در سال ۱۹۴۶ اردن با نام «پادشاهی هاشمی اردن» اعلام استقلال کرد و ملک عبدالله اول به عنوان اولین پادشاه به قدرت رسید.

جمعیت و زبان های رسمی کشور اردن

اردن جمعیتی حدود 14 میلیون نفر دارد (تا سال ۲۰۲۵ تخمین زده می شود).
زبان رسمی عربی است و انگلیسی نیز به طور گسترده ای به عنوان زبان دوم تدریس و استفاده می شود.

ترکیب جمعیتی اردن

• عرب ها اکثریت مطلق جمعیت

• فلسطینی ها جمعیت زیادی از آوارگان فلسطینی در اردن زندگی می کنند

• اقلیت های کوچک چچنی چرکسی و آشوری

دین و مذاهب در کشور اردن

اسلام دین رسمی اردن است و حدود ۹۲٪ مردم این کشور مسلمان سنی هستند.
اقلیت های مسیحی (کاتولیک ارتدوکس و پروتستان) حدود ۶٪ از جمعیت را تشکیل می دهند. آزادی دینی در قانون اردن تضمین شده است.

فرهنگ و هنر در اردن

موسیقی و رقص

موسیقی سنتی اردنی با استفاده از سازهایی مانند عود و قانون شناخته می شود. رقص های سنتی دَبکه در جشن ها و مراسم های محلی محبوبیت زیادی دارند.

هنرهای تجسمی و صنایع دستی

صنایع دستی مانند سفالگری قالیبافی و کار با شیشه از هنرهای سنتی مهم در اردن هستند.

ادبیات

اردن شاعران و نویسندگان معاصری چون ابراهیم نصرالله را به جهان عرب معرفی کرده است.

اقتصاد اردن

اقتصاد اردن مبتنی بر خدمات گردشگری کشاورزی و معادن است. این کشور یکی از پیشرفته ترین زیرساخت های مالی و تجاری منطقه را دارد.

بخش های اصلی اقتصاد اردن

• خدمات مالی و بانکی

• گردشگری تاریخی و مذهبی

• معادن فسفات و پتاس

• صنایع دارویی و نساجی

واحد پول اردن

واحد پول رسمی اردن دینار اردنی (JOD) است که از ارزش بالایی در برابر ارزهای جهانی برخوردار است.

گردشگری در کشور اردن

اردن با داشتن شهرهای باستانی بیابان های خیره کننده و مکان های مذهبی یکی از مقاصد گردشگری برتر خاورمیانه به شمار می رود.

جاذبه های گردشگری معروف اردن

پترا؛ شهر رزگون

پترا شهر سنگی باستانی نماد گردشگری اردن و یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان است. این شهر توسط نباطیان ساخته شده و در دل صخره های سرخ رنگ تراشیده شده است.

دریای مرده

دریای مرده پایین ترین نقطه خشکی زمین و مکانی منحصربه فرد با آب فوق العاده شور است که خاصیت درمانی زیادی دارد.

صحرای وادی روم

وادی روم که به «دره ماه» نیز معروف است با مناظر شگفت انگیز کوهستانی و بیابانی اش محل فیلمبرداری بسیاری از فیلم های مشهور هالیوودی بوده است.

عمان؛ پایتخت پرجنب وجوش

عمان پایتخت اردن شهری مدرن با ریشه های تاریخی عمیق است. از آثار رومی گرفته تا بازارهای سنتی و کافه های مدرن همه در این شهر ترکیب شده اند.

آموزش و پرورش در اردن

اردن یکی از بالاترین نرخ های سواد در جهان عرب را دارد. آموزش ابتدایی و متوسطه رایگان و اجباری است.

دانشگاه های معتبر اردن

• دانشگاه اردن (در عمان)

• دانشگاه علوم و فناوری اردن (در اربد)

• دانشگاه الیرموک

این دانشگاه ها به ویژه در زمینه های پزشکی و مهندسی شهرت دارند.

سیاست و حکومت در اردن

اردن یک پادشاهی مشروطه با سیستم پارلمانی است. پادشاه اردن بالاترین مقام سیاسی کشور محسوب می شود.

ساختار حکومتی اردن

• مجلس عوام (مجلس نمایندگان)

• مجلس سنا (اعضای انتصابی)

• نخست وزیر که توسط پادشاه منصوب می شود

احزاب سیاسی

با وجود فضای باز نسبی احزاب سیاسی در اردن نسبتاً محدود هستند و اکثراً نقش مشاوره ای در سیاست ایفا می کنند.

حمل و نقل در کشور اردن

شبکه حمل ونقل اردن شامل جاده های مدرن فرودگاه های بین المللی و پروژه های توسعه ریلی است.

• فرودگاه بین المللی ملک حسین در عقبه

• فرودگاه بین المللی ملکه علیا در عمان

• شبکه اتوبوس رانی گسترده درون شهری و بین شهری

غذاهای سنتی اردن

غذاهای اردنی با طعم های گرم و ادویه های معطر شناخته می شوند. برخی از غذاهای مشهور اردن عبارتند از

• منسف (غذای ملی اردن شامل گوشت بره برنج و ماست خشک)

• مقلوبه (برنج سبزیجات و گوشت معکوس شده)

• حمص و متبل

غذا در فرهنگ اردنی اهمیت زیادی دارد و مهمان نوازی بخشی جدایی ناپذیر از آداب غذایی است.

ورزش در اردن

فوتبال محبوب ترین ورزش در اردن است. تیم ملی فوتبال اردن حضور موفقی در مسابقات قهرمانی آسیا داشته است. بسکتبال و تکواندو نیز در میان جوانان طرفداران زیادی دارند.

فناوری و نوآوری در کشور اردن

اردن یکی از پیشگامان حوزه فناوری اطلاعات و استارتاپ ها در منطقه عربی است. شهر عمان به یک مرکز نوآوری برای استارتاپ های فناوری تبدیل شده است.

چالش ها و فرصت های پیش روی اردن

اردن با چالش هایی چون کمبود منابع آبی بحران پناهندگان و فشارهای اقتصادی روبروست. با این حال ثبات سیاسی نظام آموزشی قوی و اقتصاد در حال تنوع بخشی فرصت های مهمی برای رشد آینده ایجاد کرده اند.

آینده اردن

با ادامه اصلاحات اقتصادی و سیاسی گسترش همکاری های بین المللی و جذب سرمایه گذاری اردن آینده ای امیدوارکننده در مسیر توسعه پایدار در پیش دارد.