باشگاه فوتبال بروسیا دورتموند

باشگاه فوتبال بروسیا دورتموند (به آلمانی Borussia Dortmund GmbH & Co. KGaA) که به اختصار با نام دورتموند یا BVB شناخته می شود یکی از پرافتخارترین و محبوب ترین تیم های فوتبال آلمان و اروپا است. این باشگاه که در سال 1909 در شهر دورتموند ایالت نوردراین-وستفالن تأسیس شد به دلیل هواداران پرشور سبک بازی تهاجمی و دیوار زرد (Südtribüne) بزرگ ترین سکوهای هواداری اروپا شهرت جهانی دارد.

دورتموند با 8 قهرمانی بوندس لیگا 1 عنوان لیگ قهرمانان اروپا و هواداری که در جهان بی نظیر است سمبل اشتیاق و وفاداری در فوتبال است.

تاریخچه بروسیا دورتموند از تأسیس تا اوج شکوه

تأسیس و سال های ابتدایی (1909-1950)

بروسیا دورتموند در 19 دسامبر 1909 توسط گروهی از کارگران جوان در محله کارگری دورتموند تأسیس شد. نام “بروسیا” از کلمه لاتین برای پروس (منطقه ای تاریخی در آلمان) گرفته شده و نشان دهنده هویت محلی تیم است. در سال های اولیه دورتموند در لیگ های منطقه ای فعالیت می کرد و تا دهه 1950 به موفقیت های ملی دست نیافت. با این حال روحیه جنگنده و حمایت هواداران محلی پایه های هویت این باشگاه را شکل داد.

عصر طلایی اول دهه های 1950 و 1960

دورتموند در دهه 1950 با هدایت مربیانی مانند ادوارد گایرس به قدرت اصلی فوتبال آلمان تبدیل شد. این تیم در سال های 1956 و 1957 قهرمان اوبرلیگا وست (لیگ برتر منطقه ای آن زمان) شد و در سال 1963 اولین قهرمانی ملی خود را در بوندس لیگا که تازه تأسیس شده بود به دست آورد. در سال 1966 دورتموند با پیروزی مقابل لیورپول در فینال جام برندگان جام اروپا اولین تیم آلمانی شد که یک عنوان اروپایی کسب کرد.

فراز و نشیب دهه های 1970 و 1980

دهه های 1970 و 1980 برای دورتموند دوران سختی بود. مشکلات مالی و عملکرد ضعیف این تیم را حتی تا سقوط به دسته دوم در سال 1972 کشاند. با این حال بازگشت به بوندس لیگا در سال 1976 و سرمایه گذاری در زیرساخت ها زمینه ساز احیای دورتموند شد. در سال 1989 دورتموند با پیروزی در جام حذفی آلمان (DFB-Pokal) نشانه هایی از بازگشت به اوج را نشان داد.

دوران مدرن یورگن کلوپ و پس از آن (2008)

ورود یورگن کلوپ در سال 2008 نقطه عطفی در تاریخ دورتموند بود. او با سبک بازی پرانرژی و پرسینگ شدید (گگن پرسینگ) دورتموند را به تیمی بی رقیب تبدیل کرد. این تیم در سال های 2011 و 2012 قهرمان بوندس لیگا شد و در سال 2013 به فینال لیگ قهرمانان اروپا رسید. پس از کلوپ مربیانی مانند توماس توخل و ادین ترزیچ نیز موفقیت هایی کسب کردند از جمله قهرمانی جام حذفی در سال 2021.

افتخارات بروسیا دورتموند میراثی درخشان

قهرمانی های بوندس لیگا

دورتموند با 8 قهرمانی در بوندس لیگا (1956 1957 1963 1995 1996 2002 2011 2012) دومین تیم پرافتخار این رقابت ها پس از بایرن مونیخ است. قهرمانی های دهه 1990 تحت هدایت اوتمار هیتسفلد و دهه 2010 با یورگن کلوپ از درخشان ترین لحظات تاریخ این تیم هستند.

عناوین جام حذفی آلماندورتموند 5 بار قهرمان جام حذفی آلمان (DFB-Pokal) شده است (1965 1989 2012 2017 2021). این تیم همچنین 4 بار نایب قهرمان این رقابت ها بوده است.

افتخارات اروپایی و جهانی

دورتموند در سطح اروپا و جهان نیز موفق بوده است لیگ قهرمانان اروپا 1 قهرمانی (1997) 1 نایب قهرمانی (2013)

جام برندگان جام اروپا 1 قهرمانی (1966)

جام بین قاره ای 1 قهرمانی (1997)

سوپرکاپ آلمان 6 قهرمانی (1989 1995 1996 2013 2014 2019)

قهرمانی در لیگ قهرمانان 1997 با پیروزی مقابل یوونتوس نقطه اوج تاریخ دورتموند در اروپا محسوب می شود.

بازیکنان برجسته بروسیا دورتموند اسطوره ها و ستارگان

اسطوره های تاریخی

دورتموند بازیکنان افسانه ای بسیاری را پرورش داده یا میزبانی کرده است مانفرد بورگسمولر مهاجم دهه 1970 و 1980 که با 135 گل یکی از بهترین گلزنان تاریخ دورتموند است.

لوتار امریش کاپیتان دورتموند در قهرمانی لیگ قهرمانان 1997 و یکی از بهترین هافبک های تاریخ آلمان.

میشائیل زورک هافبک وفادار که با 572 بازی رکورددار بیشترین بازی برای دورتموند است.

ماتیاس زامر مدافع و هافبک همه کاره که در قهرمانی های دهه 1990 نقش کلیدی داشت.

ستارگان کنونی (2025)

در سال 2025 دورتموند تیمی متعادل با ترکیبی از استعدادهای جوان و بازیکنان باتجربه دارد جیمی بینو-گیتنز وینگر انگلیسی که با سرعت و تکنیک خود یکی از ستارگان نوظهور دورتموند است.

کریم آدیمی مهاجم آلمانی که با گلزنی های خود مورد توجه تیم های بزرگ قرار گرفته است.

گرگور کوبل دروازه بان سوئیسی که با واکنش هایش یکی از بهترین دروازه بان های بوندس لیگا محسوب می شود.

یوسوفا موکوکو مهاجم جوان که در سن 16 سالگی رکورد جوان ترین گلزن بوندس لیگا را شکست.

بازیکنان ایرانی در دورتموند

تا سال 2025 هیچ بازیکن ایرانی به صورت رسمی برای تیم اصلی دورتموند بازی نکرده است. با این حال دورتموند به دلیل سیاست جذب استعدادهای جوان از سراسر جهان می تواند در آینده مقصدی برای بازیکنان ایرانی باشد.

مربیان بروسیا دورتموند معماران موفقیت

یورگن کلوپ انقلاب زردها

یورگن کلوپ سرمربی آلمانی از سال 2008 تا 2015 هدایت دورتموند را بر عهده داشت و این تیم را به اوج رساند. او با سبک گگن پرسینگ که بر پرسینگ شدید و حملات سریع تمرکز داشت دورتموند را به تیمی جذاب و قدرتمند تبدیل کرد. قهرمانی های بوندس لیگا در 2011 و 2012 و فینال لیگ قهرمانان 2013 از دستاوردهای او بود. کلوپ همچنان به عنوان یکی از محبوب ترین چهره های تاریخ دورتموند شناخته می شود.

سایر مربیان برجسته

اوتmar هیتسفلد مربی ای که در دهه 1990 دورتموند را به 2 قهرمانی بوندس لیگا و 1 لیگ قهرمانان رساند.

ادین ترزیچ مربی جوان که در سال 2021 جام حذفی را کسب کرد و در سال 2023 دورتموند را به آستانه قهرمانی بوندس لیگا برد.

توماس توخل هدایت دورتموند در سال های 2015 تا 2017 و قهرمانی جام حذفی 2017.

سبک بازی بروسیا دورتموند تهاجمی و پرانرژی

دورتموند به دلیل سبک بازی تهاجمی سریع و تماشایی خود شهرت دارد. ویژگی های کلیدی سبک بازی این تیم عبارت اند از پرسینگ شدید برای بازپس گیری سریع توپ که در دوران کلوپ به اوج رسید.

حملات سریع استفاده از وینگرهای سریع مانند آدیمی و بینو-گیتنز برای نفوذ به دفاع حریف.

خلاقیت در خط میانی هافبک هایی مانند جولیان برانت با پاس های خلاقانه موقعیت سازی می کنند.

انعطاف تاکتیکی دورتموند می تواند بین سیستم های 4-2-3-1 و 4-3-3 جابه جا شود.

این سبک بازی دورتموند را به یکی از جذاب ترین تیم های اروپا برای تماشاگران تبدیل کرده است.

ورزشگاه زیگنال ایدونا پارک دیوار زرد

زیگنال ایدونا پارک (Westfalenstadion سابق) با ظرفیت 81365 نفر بزرگ ترین ورزشگاه آلمان و یکی از نمادین ترین استادیوم های جهان است. دیوار زرد سکوی جنوبی این ورزشگاه با 25000 هوادار ایستاده به دلیل جو بی نظیرش شهرت دارد. این ورزشگاه میزبان فینال جام یوفا 2001 و بازی های جام جهانی 2006 بوده و هر بازی دورتموند را به تجربه ای فراموش نشدنی تبدیل می کند.

رقابت ها و دربی ها

دربی روهر دورتموند مقابل شالکه

دربی روهر (Revierderby) بین دورتموند و شالکه 04 یکی از داغ ترین رقابت های فوتبال جهان است. این دربی ریشه در رقابت تاریخی منطقه روهر مرکز صنعتی آلمان دارد. دورتموند با عملکرد بهتر در دهه های اخیر برتری نسبی در این رقابت داشته است.

رقابت با بایرن مونیخ

رقابت دورتموند با بایرن مونیخ که به “دِر کلاسیکر” معروف است مهم ترین بازی بوندس لیگا محسوب می شود. در دهه 2010 دورتموند تحت هدایت کلوپ بارها بایرن را به چالش کشید و این رقابت را به اوج هیجان رساند.

آکادمی بروسیا دورتموند کارخانه استعداد

آکادمی دورتموند یکی از بهترین مراکز پرورش استعداد در جهان است. بازیکنانی مانند کریستین پولیشیچ جیدون سانچو و یوسوفا موکوکو از این آکادمی به شهرت رسیدند. دورتموند با سیاست خرید بازیکنان جوان و پرورش آن ها به “کارخانه استعداد” اروپا معروف است. این آکادمی بر توسعه فنی تاکتیکی و ذهنی تمرکز دارد.