باشگاه فوتبال فاینورد

باشگاه فوتبال فاینورد (به هلندی Feyenoord Rotterdam) یکی از پرافتخارترین و محبوب ترین تیم های فوتبال هلند است که در شهر روتردام قلب صنعتی این کشور ریشه دارد. تأسیس شده در سال 1908 فاینورد با لقب De Club van het Volk (باشگاه مردم) و ورزشگاه افسانه ای دکویپ نمادی از هویت کارگری و روحیه جنگجویانه روتردام است.

این تیم در کنار آژاکس آمستردام و پی اس وی آیندهوون یکی از سه غول بزرگ فوتبال هلند محسوب می شود و با افتخارات داخلی و بین المللی جایگاه ویژه ای در تاریخ فوتبال اروپا دارد.

تاریخچه فاینورد از ویلهلمینا تا غول روتردام

فاینورد در 19 جولای 1908 با نام ویلهلمینا در کافه ای در جنوب روتردام تأسیس شد. این نام بعدها به SC Feijenoord (1912) و سپس به Feyenoord (1978) تغییر یافت. این club از ابتدا با محله فاینورد منطقه ای کارگری در روتردام پیوند عمیقی داشت. در سال های اولیه فاینورد در زمین های محلی بازی می کرد تا اینکه در سال 1937 به ورزشگاه دکویپ (De Kuip) نقل مکان کرد ورزشگاهی که به یکی از نمادهای فوتبال هلند تبدیل شد.

دهه های 1920 و 1930 شاهد اولین موفقیت های فاینورد بود. این تیم در سال های 1924 و 1928 قهرمان لیگ هلند شد و پایه های شهرتش را بنا کرد. اما دوران طلایی فاینورد در دهه های 1960 و 1970 فرا رسید زمانی که این تیم نه تنها در هلند بلکه در اروپا نیز به قدرت بلامنازع تبدیل شد.

افتخارات فاینورد از لیگ هلند تا قله اروپا

فاینورد با 16 قهرمانی در اِرِدیویزه (لیگ برتر هلند) 14 قهرمانی در جام حذفی هلند (KNVB Cup) و موفقیت های چشمگیر در اروپا یکی از پرافتخارترین تیم های هلند است. این club پس از آژاکس موفق ترین تیم هلندی در رقابت های بین المللی محسوب می شود.

قهرمانی های اِرِدیویزه

فاینورد تاکنون 16 بار قهرمان لیگ هلند شده است

1924, 1928, 1936, 1938, 1940 موفقیت های اولیه در دوران پیش از جنگ جهانی دوم.

1961, 1962, 1965, 1969, 1971, 1974, 1984, 1993, 1999, 2017, 2023 قهرمانی های پس از جنگ با دوران طلایی دهه های 1960 و 1970 که تحت هدایت مربیانی مانند ارنست هاپل و ویل کومن به دست آمد.

جام حذفی و سوپرجام هلند

فاینورد 14 بار جام حذفی هلند را فتح کرده است (1930, 1935, 1965, 1969, 1980, 1984, 1991, 1992, 1994, 1995, 2008, 2016, 2018, 2024). همچنین این تیم 5 بار سوپرجام هلند (Johan Cruyff Shield) را در سال های 1991, 1999, 2017, 2018 و 2024 به دست آورده است.

افتخارات اروپایی

فاینورد در صحنه اروپا نیز درخشیده است 1970 قهرمانی در جام باشگاه های اروپا (لیگ قهرمانان کنونی) با پیروزی 2–1 مقابل سلتیک اولین قهرمانی یک تیم هلندی در این رقابت.

1974, 2002 دو قهرمانی در جام یوفا (لیگ اروپا کنونی) با پیروزی مقابل تاتنهام و بوروسیا دورتموند.

1970 قهرمانی در جام بین قاره ای با شکست استودیانتس آرژانتین.

فاینورد همچنین در فینال لیگ کنفرانس اروپا 2022 به مصاف آ.اس. رم رفت اما با نتیجه 1–0 مغلوب شد. این حضور نشان دهنده بازگشت فاینورد به سطح اول فوتبال اروپا بود.

استادیوم دکویپ قلب تپنده فاینورد

ورزشگاه دکویپ (Stadion Feijenoord) که به معنای «وان» یا «تشت» است از سال 1937 خانه فاینورد بوده و با ظرفیت 51,177 نفر دومین ورزشگاه بزرگ هلند است. این ورزشگاه به دلیل جو بی نظیرش در بازی های خانگی و معماری خاصش یکی از نمادهای فوتبال اروپا محسوب می شود. دکویپ میزبان فینال های متعددی از جمله فینال جام ملت های اروپا 2000 و چندین فینال جام های اروپایی بوده است.

فاینورد در سال های اخیر برنامه هایی برای نوسازی دکویپ یا ساخت ورزشگاه جدید (Feyenoord City) اعلام کرده است. این پروژه با هدف افزایش ظرفیت و مدرن سازی امکانات هنوز در مراحل برنامه ریزی است و با بحث های زیادی در میان هواداران همراه بوده چرا که دکویپ برای تیفوزی فاینورد بیش از یک ورزشگاه بلکه بخشی از هویت club است.

اسطوره های فاینورد از کومن تا فن پرسی

فاینورد بازیکنان بزرگی را به فوتبال جهان معرفی کرده است که نه تنها در روتردام بلکه در سطح جهانی نیز درخشیده اند.

رود گولیت جادوگر روتردام

رود گولیت یکی از بهترین هافبک های تاریخ دوران حرفه ای خود را در فاینورد آغاز کرد. او بین سال های 1982 تا 1985 در این تیم بازی کرد و با مهارت هایش پایه گذار موفقیت های بعدی در پی اس وی و میلان شد. گولیت در سال 1987 توپ طلا را کسب کرد.

یوهان کرویف اسطوره ای که در فاینورد درخشید

یوهان کرویف اسطوره آژاکس در فصل 1983–84 به فاینورد پیوست و با این تیم قهرمان اِرِدیویزه و جام حذفی شد. حضور او در فاینورد نقطه عطفی در تاریخ club بود و نشان داد که حتی اسطوره های رقیب نیز نمی توانند در برابر جذابیت فاینورد مقاومت کنند.

دیگر اسطوره ها

ویلم فن هانخم کاپیتان فاینورد در قهرمانی جام باشگاه های اروپا 1970.رابین فن پرسی مهاجم برجسته ای که از آکادمی فاینورد به اوج رسید و در سال 2002 آقای گل اِرِدیویزه شد.رونالد کومن مدافع قدرتمند دهه 1980 که بعدها به عنوان مربی نیز در فاینورد درخشید.

فرهنگ هواداری فاینورد تیفوزی وفادار دکویپ

هواداران فاینورد معروف به Het Legioen (لژیون) از وفادارترین و پرشورترین تیفوزی های اروپا هستند. بخش Vak S در دکویپ قلب تپنده هواداران است که با شعارها پرچم ها و کوریوگرافی های خیره کننده فضای رعب آوری برای حریفان ایجاد می کنند. شعار club Hand in Hand (دست در دست) نمادی از اتحاد و همبستگی هواداران و بازیکنان است.

دِ کلاسیکر نبرد با آژاکس

رقابت فاینورد با آژاکس آمستردام معروف به De Klassieker یکی از داغ ترین دربی های فوتبال جهان است. این بازی نه تنها رقابتی فوتبالی بلکه نبردی فرهنگی بین دو شهر بزرگ هلند روتردام (کارگری و صنعتی) و آمستردام (فرهنگی و پایتخت) است. هواداران فاینورد این بازی را با اشتیاقی بی نظیر دنبال می کنند و پیروزی در آن ارزشی فراتر از سه امتیاز دارد.

جنجال های هواداری فاینورد

هواداران فاینورد گاهی به دلیل رفتارهای پرخاشگرانه مانند پرتاب اشیا یا درگیری با هواداران حریف مورد انتقاد قرار گرفته اند. نمونه آن جنجال پرتاب موز به سوی بازیکن آ.اس. رم در لیگ اروپا بود که شائبه های نژادپرستانه را به دنبال داشت. با این حال club و هواداران در سال های اخیر تلاش هایی برای بهبود رفتارها و ترویج فرهنگ مثبت هواداری انجام داده اند.

فاینورد در عصر مدرن چالش ها و بازگشت به اوج

فاینورد در قرن بیست ویکم با چالش های مالی و رقابتی مواجه بوده اما همچنان یکی از قدرت های اِرِدیویزه باقی مانده است. پس از یک دوره افول در دهه 2000 این تیم در سال 2017 با هدایت جیووانی فن برونکهورست قهرمان لیگ شد و در سال 2023 با مربیگری آرنه اسلوت بار دیگر به اوج بازگشت.دوران آرنه اسلوتآرنه اسلوت مربی جوان فاینورد از سال 2021 این تیم را متحول کرد. او با سبک بازی هجومی و تاکتیکی فاینورد را به فینال لیگ کنفرانس اروپا 2022 و قهرمانی اِرِدیویزه 2023 رساند. موفقیت های اسلوت توجه لیورپول را جلب کرد و او در سال 2024 به این تیم انگلیسی پیوست.

نقش ایرانی ها در فاینورد

علیرضا جهانبخش وینگر ایرانی از سال 2021 تا 2024 در فاینورد بازی کرد و با گل ها و پاس هایش به ویژه در فصل قهرمانی 2023 در قلب هواداران جا باز کرد. حضور جهانبخش فاینورد را برای ایرانی ها به تیمی محبوب تبدیل کرد.

آکادمی فاینورد کارخانه استعدادسازی

آکادمی فاینورد یکی از بهترین مراکز پرورش استعداد در اروپاست. بازیکنانی مانند فن پرسی گولیت دیرک کویت و استفان دی فرای از این آکادمی به اوج رسیده اند. این آکادمی با تمرکز بر تکنیک تاکتیک و روحیه تیمی سالانه بازیکنان باکیفیتی به تیم اصلی و دیگر clubهای اروپایی معرفی می کند.

فاینورد زنان گام های رو به جلو

تیم زنان فاینورد در سال 2021 فعالیت خود را در لیگ برتر زنان هلند آغاز کرد. این تیم که از حمایت هواداران و زیرساخت های club بهره می برد به سرعت به یکی از رقبای اصلی در فوتبال زنان هلند تبدیل شد و در فصل 2023–24 به مقام سوم لیگ رسید.

تأثیر فاینورد بر فرهنگ و جامعه روتردام

فاینورد فراتر از یک club فوتبال است این تیم نمادی از هویت روتردام شهری سخت کوش و مقاوم است. شعار Geen woorden maar daden (نه حرف بلکه عمل) نشان دهنده روحیه جنگجویانه فاینورد و هوادارانش است. این club همچنین در فعالیت های اجتماعی مانند حمایت از کودکان محروم و برنامه های آموزشی نقش فعالی دارد.