کهگیلویه و بویراحمد
استان کهگیلویه و بویراحمد (Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province) یکی از استان های کوچک و کوهستانی ایران است که در جنوب غربی کشور واقع شده است. این استان با داشتن طبیعتی بکر کوهستان های مرتفع و رودخانه های پرآب یکی از زیباترین مناطق طبیعی ایران به شمار می آید. مرکز استان شهر یاسوج است که به عنوان قطب اداری اقتصادی و فرهنگی منطقه شناخته می شود.
کهگیلویه و بویراحمد
| کشور | ایران |
|---|---|
| منطقه | جنوب غربی |
| مرکز | یاسوج |
| مساحت | 16 هزار کیلومتر مربع |
| جمعیت | 700 هزار نفر |
| زبان | لری و فارسی |
| پیش شماره تلفنی | 074 |
جغرافیا و اقلیم استان کهگیلویه و بویراحمد
استان کهگیلویه و بویراحمد در منطقه زاگرس واقع شده و دارای جغرافیایی کاملاً کوهستانی است. ارتفاعات بلند این استان از جمله دنا سبب شده تا آب وهوای منطقه به طور کلی معتدل و کوهستانی باشد. این استان دارای رودخانه های متعدد از جمله مارون و بشار است که نقش حیاتی در کشاورزی و تامین آب منطقه ایفا می کنند. به طور کلی این استان از لحاظ تنوع زیستی پوشش گیاهی و حیات وحش غنی است.
تاریخچه استان کهگیلویه و بویراحمد
تاریخ این استان به دوران باستان بازمی گردد و آثار متعددی از دوران مادها هخامنشیان و ساسانیان در این منطقه وجود دارد. مردم استان کهگیلویه و بویراحمد از اقوام لر هستند که فرهنگ و زبان لری را حفظ کرده اند. این استان در دوره های مختلف تاریخی بخشی از قلمرو حکومت های محلی بوده و نقش مهمی در مقاومت های منطقه ای داشته است.
جمعیت و زبان کهگیلویه و بویراحمد
بر اساس آخرین سرشماری ها جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد حدود ۷۰۰ هزار نفر است. زبان اصلی مردم استان لری است و گویش های مختلفی از جمله لری بختیاری و لری بویراحمدی در بین مردم رایج است. اقوام مختلفی در این استان زندگی می کنند اما فرهنگ لر و زبان لری بخش اعظم هویت منطقه را تشکیل می دهند.
اقتصاد استان کهگیلویه و بویراحمد
اقتصاد استان بیشتر بر پایه کشاورزی دامداری و منابع طبیعی استوار است. کشاورزی شامل تولید محصولات زراعی مانند گندم جو و مرکبات است. دامداری در این استان به ویژه پرورش گوسفند و بز از فعالیت های اقتصادی مهم به شمار می رود. همچنین منابع نفت و گاز در منطقه کهگیلویه وجود دارد که باعث شده صنعت انرژی نیز در این استان توسعه یابد. صنایع کوچک و صنایع دستی محلی نیز سهمی در اقتصاد استان دارند.
کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد
وجود رودخانه های پرآب و زمین های حاصلخیز در کهگیلویه و بویراحمد موجب رونق کشاورزی شده است. باغات مرکبات و گردو در برخی مناطق بسیار توسعه یافته اند. همچنین مراتع سرسبز و طبیعت بکر این استان زمینه مناسبی برای دامداری و پرورش محصولات دامی فراهم کرده است. حفاظت از منابع طبیعی و جنگل های استان یکی از اولویت های مهم در برنامه های توسعه است.
جاذبه های گردشگری کهگیلویه و بویراحمد
کهگیلویه و بویراحمد به دلیل طبیعتی بکر و مناظر چشم نواز یکی از مقاصد گردشگری محبوب ایران است. پارک ملی دنا با گونه های متنوع جانوری و پوشش گیاهی رودخانه مارون آبشارهای متعدد مانند آبشار وارک و غارهای طبیعی از جمله جاذبه های طبیعی استان هستند. همچنین فرهنگ غنی و آیین های سنتی مردم استان جشن ها و مراسم محلی گردشگران فرهنگی را جذب می کند.
فرهنگ و هنر کهگیلویه و بویراحمد
فرهنگ مردم کهگیلویه و بویراحمد ریشه در فرهنگ لری و ایلیاتی دارد. موسیقی محلی رقص های سنتی و صنایع دستی از جمله قالی بافی و گلیم بافی بخش مهمی از هویت فرهنگی این استان را تشکیل می دهند. آیین ها و جشن های محلی نیز به حفظ و انتقال این فرهنگ کمک می کنند و در مناسبت های مختلف به اجرا درمی آیند.
آموزش و پژوهش کهگیلویه و بویراحمد
استان کهگیلویه و بویراحمد دارای چندین مرکز آموزش عالی از جمله دانشگاه علوم پزشکی یاسوج و دانشگاه یاسوج است که نقش مهمی در توسعه علمی و آموزش جوانان استان دارند. این دانشگاه ها در زمینه های مختلف پزشکی علوم پایه و فنی مهندسی فعالیت می کنند و به پیشرفت منطقه کمک می کنند.
حمل و نقل و زیرساخت ها کهگیلویه و بویراحمد
وجود راه های کوهستانی و جاده های صعب العبور از جمله چالش های حمل و نقل استان است اما در سال های اخیر با تلاش های فراوان جاده های اصلی و ارتباطات جاده ای توسعه یافته اند. فرودگاه یاسوج نیز امکان دسترسی هوایی به استان را فراهم کرده است. توسعه زیرساخت های حمل و نقل و ارتباطات یکی از برنامه های اولویت دار دولت در استان است.
چالش ها و فرصت ها کهگیلویه و بویراحمد
از مهم ترین چالش های استان می توان به کمبود منابع آبی مشکلات حمل و نقل و بیکاری اشاره کرد. با این حال ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موقعیت استراتژیک استان در منطقه زاگرس و منابع انرژی فرصت های مناسبی برای توسعه پایدار فراهم آورده است. توجه به گردشگری توسعه کشاورزی مدرن و بهره برداری هوشمندانه از منابع طبیعی از راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی استان است.
جغرافیای دقیق استان کهگیلویه و بویراحمد
استان کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران واقع شده و با استان های چهارمحال و بختیاری از شمال خوزستان از غرب فارس از شرق و بوشهر از جنوب هم مرز است. این استان بخشی از رشته کوه های زاگرس را در بر می گیرد و کوه دنا با ارتفاع ۴۴۳۰ متر بلندترین نقطه استان و یکی از مرتفع ترین کوه های ایران است. این کوهستان علاوه بر زیبایی طبیعی نقش مهمی در تنظیم اقلیم و تأمین منابع آبی منطقه ایفا می کند.
اقلیم و شرایط آب و هوایی
اقلیم استان به دلیل ارتفاعات متعدد متنوع است اما به طور کلی مناطق شمالی و مرکزی استان دارای آب وهوای سرد و کوهستانی هستند در حالی که مناطق جنوبی و غربی اقلیم معتدل تری دارند. زمستان ها در این استان با بارش برف و باران همراه است که موجب رونق کشاورزی و تامین منابع آب می شود. میانگین بارش سالانه در استان حدود ۵۰۰ میلی متر است که نسبت به سایر استان های جنوب ایران رقم قابل توجهی محسوب می شود.
تاریخ و تمدن کهگیلویه و بویراحمد
این استان از دیرباز محل سکونت اقوام لُر بوده و فرهنگ غنی این قوم در سرتاسر استان قابل مشاهده است. از آثار تاریخی برجسته استان می توان به قلعه های باستانی کتیبه ها و معماری های سنتی اشاره کرد که نشانگر تمدن و تاریخ طولانی این منطقه است. از دوره هخامنشیان ساسانیان و حتی قبل تر شواهدی در این منطقه وجود دارد که نشان دهنده اهمیت راه های باستانی و مراکز حکومتی کوچک بوده است.
جمعیت و ترکیب قومی
جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد حدود ۷۰۰ هزار نفر است که عمدتاً از قوم لر تشکیل شده اند. زبان لری در دو گویش بختیاری و بویراحمدی بیشترین استفاده را دارد. علاوه بر این در برخی مناطق اقوام کوچکتر مانند قشقایی ها و ترکمن ها نیز حضور دارند که به تنوع فرهنگی استان افزوده اند. فرهنگ ایل نشینی و زندگی در مناطق کوهستانی به شکل گیری سبک زندگی ویژه ای منجر شده است.