آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

باز شدن یا بسته شدن راه هوایی در نوزاد و کودک موضوعی لحظه ای و تعیین کننده میان سلامت و خطر جانی است. نوزادان به دلیل ساختار فیزیولوژیک متفاوت و تنگی راه های هوایی در برابر انسداد بسیار آسیب پذیرند و طبق آمارهای رسمی سازمان جهانی بهداشت (WHO) بیش از ٣٠٪ موارد خفگی در کودکان زیر ٢ سال در محیط خانه رخ می دهد.

همین آمار نشان می دهد که یادگیری صحیح روش های باز کردن راه هوایی نه تنها یک مهارت کمکی بلکه یک ضرورت روزمره برای والدین پرستاران کودک و حتی افرادی است که ارتباط دائمی با نوزاد دارند. در چنین شرایط حساسی واکنش درست در ٣٠ تا ٦٠ ثانیه نخست می تواند به طور مستقیم مانع از آسیب به مغز یا توقف تنفسی شود.

آموزش باز کردن راه هوایی همچنین به والدین احساس آمادگی و کنترل می دهد. زمانی که فرد بداند قدم بعدی چیست از شوک روانی اولیه عبور می کند و اقدامات صحیح را بدون تأخیر انجام می دهد.

از آنجا که انسداد راه هوایی در نوزادان در بیشتر مواقع «خاموش» است و بدون گریه یا فریاد رخ می دهد پیشگیری و واکنش سریع تنها زمانی ممکن است که آموزش قبلی دیده شده باشد. در ادامه این بخش به نقش آگاهی دقیق تمایز میان انسداد کامل و نسبی و چگونگی واکنش فوری می پردازیم.

نقش ساختار فیزیکی نوزاد در ضرورت آموزش

یکی از مهم ترین دلایل ضرورت آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک تفاوت ساختاری آنان با بزرگسالان است. نوزادان زبان بزرگ تری نسبت به اندازه دهان دارند و همچنین گردن کوتاه تر و بافت های نرم تری در مجاری تنفسی دارند.

همین عوامل باعث می شود حتی یک قطعه کوچک غذا یا شیء ریز بتواند بلافاصله موجب انسداد کامل شود. این موضوع در اصطلاح پزشکی «آسیب پذیری تشریحی» نامیده می شود و تفاوت مهمی با خفگی در بزرگسالان دارد.

از سوی دیگر نوزادان توانایی سرفه مؤثر برای بیرون راندن جسم را ندارند و همین مسئله احتمال نیاز به مداخله بیرونی را افزایش می دهد.

در نتیجه مهارت باز کردن راه هوایی نه وابسته به امکانات درمانی بلکه به مهارت انسانی و حضور آگاهانه اطرافیان وابسته است. بدون این آگاهی حتی چند ثانیه تأخیر می تواند سطح اکسیژن رسانی خون را کاهش داده و به بافت های حیاتی مغز آسیب بزند.

چرا سرعت واکنش در نجات نوزاد تعیین کننده است؟

اکسیژن رسانی در نوزادان به دلیل متابولیسم بالاتر و ذخایر کم تر اکسیژن بسیار محدود است. در صورت انسداد کامل طی حدود ٤ دقیقه احتمال بروز آسیب مغزی و پس از ٦ تا ٨ دقیقه احتمال ایست قلبی وجود دارد. این بازه زمانی بسیار کوتاه نشان می دهد که هیچ فرصتی برای انتظار تا رسیدن اورژانس نیست و مهارت والدین نقش اصلی نجات را بر عهده دارد.

همچنین واکنش صحیح در چند لحظه نخست از انجام حرکات اشتباه جلوگیری می کند. در بسیاری از موارد دیده شده که تکان شدید وارد کردن انگشت به دهان نوزاد یا خواباندن او به حالت نامناسب اوضاع را بدتر می کند و جسم خارجی را بیشتر در عمق حنجره گیر می اندازد.

بنابراین سرعت به تنهایی کافی نیست بلکه «سرعت + تکنیک صحیح» همان چیزی است که در آموزش باز کردن راه هوایی اهمیت حیاتی دارد.

علائم هشداردهنده در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

شناخت علائم هشداردهنده نخستین گام قبل از هر اقدام امدادی است. بسیاری از والدین تصور می کنند خفگی همیشه با گریه یا سرفه شدید همراه است در حالی که در نوزادان این روند اغلب «بی صدا» و ناگهانی رخ می دهد. در انسداد کامل نوزاد نه توان گریه دارد و نه سرفه دهان باز می ماند و رنگ صورت به سرعت رو به کبودی می رود.

در انسداد نسبی هم ممکن است صدای خس خس تنفس سخت یا سرفه ناتوان مشاهده شود. به همین دلیل است که در دوره های واقعی کمک های اولیه برای نوزادان تشخیص زودهنگام اهمیت بیشتری نسبت به تکنیک های عملی دارد.از آنجا که نوزاد قدرت بیان یا اشاره ندارد علائم هشداردهنده باید از روی واکنش های بدنی تشخیص داده شود.

حتی تغییر حالت چشم ها بی قراری شدید یا کاهش ناگهانی صدا می تواند نشان دهنده شروع انسداد راه هوایی باشد. والدینی که آموزش دیده اند می توانند این نشانه ها را در همان ثانیه های اول تشخیص دهند و اقدام کنند در حالی که دیگران ممکن است فقط تصور کنند نوزاد «سرما خورده» یا «دل پیچه دارد».

تفاوت علائم انسداد نسبی و کامل راه هوایی

در انسداد نسبی نوزاد هنوز قادر به تنفس بخش به بخش است هرچند دشوار. صدای خس خس تلاش شدید برای فروبردن هوا گریه ضعیف یا سرفه نامؤثر دیده می شود.

در این شرایط والدین باید مراقب باشند اما عجله برای وارد کردن ضربه های پشت یا فشار قفسه سینه می تواند وضعیت را بدتر کند. در واقع انسداد نسبی نوعی هشدار قرمز است اما به معنی مداخله فیزیکی فوری نیست.

اما در انسداد کامل وضعیت کاملاً متفاوت است. نوزاد دهان را باز می کند اما هیچ صدایی از او خارج نمی شود به سرعت رنگ لب ها و پوست متمایل به آبی یا خاکستری می شود و ممکن است سر را عقب یا به جلو خم کند تا راه بیشتری برای هوا ایجاد کند. اینجا دقیقاً همان لحظه ای است که مهارت آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک وارد عمل می شود و مداخله فوری لازم است.

نشانه های غیرمستقیم که اغلب نادیده گرفته می شوند

در برخی از موارد علائم هشداردهنده مستقیم نیست و به شکل رفتارهای غیرعادی بروز می کند. بی قراری شدید بدون دلیل نگاه متحیر به هم فشردن بدن یا حتی تلاش برای بردن دست به دهان می تواند نشانه گیر کردن جسم خارجی باشد. نوزادانی که هنوز توان حرکت هماهنگ ندارند ممکن است فقط یک مکث طولانی در نفس بعدی داشته باشند که آن هم نشانه خطر است.

همچنین تغییر رنگ پوست از طبیعی به صورتی کدر سپس کبودی اطراف چشم ها و دهان که به اصطلاح «سیانوز» نام دارد جزو علائم نهایی خفگی است. هرقدر شناخت این نشانه ها زودتر باشد احتمال نیاز به CPR کاهش می یابد. به همین دلیل کارشناسان توصیه می کنند والدین قبل از یادگیری تکنیک های عملی ابتدا درک دقیقی از علائم هشداردهنده داشته باشند.

گام های اولیه در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

در هر وضعیت اورژانسی مرتبط با انسداد تنفسی اولین اقدام همیشه «ارزیابی سریع» است. بسیاری از والدین به دلیل اضطراب یا ترس مستقیماً وارد اقدام فیزیکی می شوند در حالی که استانداردهای کمک های اولیه (First Aid) تأکید می کنند که باید ابتدا وضعیت هوشیاری و تنفس بررسی شود.

اگر نوزاد واکنش ندارد اما نشانه هایی از نفس کشیدن را دارد احتمالاً راه هوایی نیمه مسدود است و نیاز به اقدام ملایم تری وجود دارد. اما اگر نوزاد بدون صدا و با لب های کبود است به معنای انسداد کامل بوده و باید فوراً وارد پروتکل عملی شوید.

گام های اولیه در حقیقت یک «پل تشخیصی» پیش از اقدام عملی هستند. این گام ها شامل بررسی سطح پاسخ دهی کنترل دهان و گردن تشخیص نفس کشی مؤثر و ارزیابی وضعیت قفسه سینه است.

اگر این گام ها درست اجرا شوند امکان نجات بدون آسیب مغزی بسیار بیشتر خواهد بود. آموزش درست سبب می شود والدین بدانند چه زمانی باید فوراً ضربات پشت را آغاز کرده و چه زمانی باید فقط راه را باز نگه دارند تا تنفس خودبه خود اصلاح شود.

مرحله ارزیابی قبل از اقدام در نوزاد و کودک

اولین مرحله بررسی واکنش نوزاد است. به آرامی او را صدا بزنید یا به کف پا به صورت ملایم ضربه بزنید تا مشخص شود هوشیاری نسبی دارد یا خیر. اگر واکنشی دیده نشد به سرعت به تنفس توجه کنید.

بالا و پایین رفتن قفسه سینه هرچند مختصر نشان دهنده جریان هوای نسبی است. در این مرحله هیچ اقدام خشن یا تلاش برای خارج کردن جسم با انگشت نباید انجام شود زیرا می تواند انسداد را کامل کند.

اگر مشاهده کردید نوزاد تلاش می کند نفس بکشد اما ناکارآمد است این شرایط به معنی انسداد نسبی است. در این مرحله بهترین کار ایجاد آرامش و آماده شدن برای اقدام بعدی است.

عجله شوک یا تکان دادن نوزاد همگی کار را خطرناک تر می کند. والدین آموزش دیده می دانند که «بررسی → سپس اقدام» یک ترتیب حیاتی است و هرگونه وارونگی این ترتیب می تواند وضعیت را بحرانی تر کند.

تثبیت موقعیت بدن قبل از باز کردن راه هوایی

پس از اطمینان از وضعیت هوشیاری و تنفس نوزاد باید در موقعیت استاندارد برای باز کردن راه هوایی قرار گیرد. این موقعیت در منابع پزشکی «Head Tilt & Chin Lift» یا همان «خم کردن ملایم سر و بالا آوردن چانه» معرفی می شود. پیش از انجام این کار باید اطمینان حاصل کرد که گردن نوزاد در وضعیت خنثی قرار دارد و فشاری ناگهانی به مهره های گردنی وارد نمی شود.

در این وضعیت دهان نوزاد کمی باز می شود و زبان از عقب نشینی به داخل حلق بازمی ماند که یکی از شایع ترین علل انسداد راه هوایی در نوزادان است.

کنترل صحیح گردن مانع از آسیب به ستون فقرات می شود و فضای کافی برای عبور هوا ایجاد می کند. به محض تثبیت این موقعیت اگر نوزاد هنوز قادر به تنفس مؤثر نیست باید به روش های عملی دیگر وارد شد که در بخش های بعدی آموزش داده خواهد شد.

تفاوت روش ها در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

یکی از مهم ترین نکاتی که بسیاری از والدین نمی دانند این است که روش باز کردن راه هوایی برای نوزاد با کودک بالاتر از ١ سال تفاوت دارد. دلیل این تفاوت ساختار ظریف تر بدن نوزاد و حساسیت بیشتر گردن و قفسه سینه اوست. در تکنیک های مربوط به نوزاد فشارها بسیار ملایم تر است و زاویه قرارگیری بدن نیز متفاوت است.

در مقابل در کودکان بزرگ تر می توان از روش هایی مانند فشار شکمی یا مانور هایملیخ (Heimlich Maneuver) ـ که به فارسی مانور هایملیخ خوانده می شود ـ استفاده کرد اما در نوزادان این روش کاملاً ممنوع است. همین تفاوت هاست که نشان می دهد آموزش عمومی کافی نیست و یادگیری «نسخه مخصوص نوزاد» ضرورت دارد.

پزشکان اورژانس تأکید می کنند که بسیاری از آسیب های ثانویه خفگی به دلیل استفاده از روش اشتباه ایجاد می شود نه اصل انسداد.

مثلاً اعمال فشار بیش از حد روی قفسه سینه نوزاد می تواند به دنده ها و حتی قلب او آسیب برساند. بنابراین نه تنها روش ها متفاوت اند بلکه شدت و ترتیب آنها نیز تغییر می کند. این تفاوت ها نشان می دهد که والدین باید دقیقاً بدانند برای چه گروه سنی از چه تکنیکی استفاده کنند تا احتمال موفقیت حداکثری باشد.

روش مخصوص نوزادان زیر ١ سال

در نوزادان استاندارد جهانی بر دو تکنیک اصلی استوار است «پنج ضربه ی ملایم اما محکم به پشت» و سپس «پنج فشار قفسه سینه». قبل از آغاز ضربات نوزاد به گونه ای نگه داشته می شود که سر او کمی پایین تر از تنه قرار گیرد تا نیروی گرانش به خروج جسم کمک کند.

سپس با کف دست در ناحیه بین دو کتف پنج ضربه کنترل شده وارد می شود. اگر جسم خارج نشد نوزاد به پشت برگردانده شده و با دو انگشت در قسمت پایین تر از خط نوک سینه پنج فشار عمودی داده می شود.

این روش برای نوزادان مناسب است زیرا ساختار بدنی آنها اجازه استفاده از فشار شکمی را نمی دهد. همچنین از وارد کردن انگشت به دهان نوزاد باید اجتناب کرد مگر در صورتی که جسم قابل مشاهده و نزدیک به لبه دهان باشد. این ساختار گام به گام همان چیزی است که در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک برای گروه زیر ١ سال در اولویت قرار دارد.

روش مخصوص کودکان بالای ١ سال

در کودکان بالای ١ سال از روش فشار شکمی یا همان مانور هایملیخ استفاده می شود. در این روش کودک از پشت گرفته شده و دستان نجات دهنده دور شکم او قرار می گیرد. سپس با یک دست مشت شده و دست دیگر روی آن قرار می گیرد و فشار ناگهانی رو به بالا وارد می شود تا جسم خارجی از مسیر تنفسی بیرون رانده شود.

این روش به دلیل ساختار استخوانی قوی تر کودک بی خطرتر است.اما حتی در این سن نیز تفاوت هایی وجود دارد که باید آموزش داده شود. برای مثال اگر کودک بیهوش باشد روش های باز کردن راه هوایی با فشار قفسه سینه همراه با CPR انجام می شود.

بنابراین والدین باید آگاه باشند که تکنیک ها فقط وابسته به سن نیست بلکه به سطح هوشیاری کودک نیز مربوط می شود. برای همین است که در دوره های رسمی کمک های اولیه کودک این مهارت ها به صورت مرحله ای آموزش داده می شوند.

اشتباهات رایج در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

در بسیاری از مواقع والدین یا اطرافیان نیت کمک دارند اما به دلیل ناآگاهی از روش صحیح ناخواسته وضعیت را خطرناک تر می کنند. اشتباهات رایج معمولاً ناشی از استرس تقلید از روش های مربوط به بزرگسالان یا تلاش عجولانه برای بیرون آوردن جسم با ابزار یا انگشت است.

در حالی که طبق اصول استاندارد کمک های اولیه (First Aid) هرگونه اقدام اشتباه حتی اگر «از سر دلسوزی» باشد ممکن است جسم را بیشتر درون راه هوایی فرو ببرد و انسداد را کامل تر کند.یکی از خطاهای رایج گرفتن نوزاد به حالت نشسته یا نیمه خوابیده است. این وضعیت باعث می شود نیروی جاذبه به نفع خروج جسم عمل نکند و حتی تنفس مشکل تر شود.

خطای دیگر ضربه زدن شدید و بدون کنترل است که نه تنها بی فایده است بلکه می تواند به مهره های گردن یا قفسه سینه آسیب وارد کند. به همین دلیل در پروتکل های رسمی آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک ابتدا روی «مهار اشتباهات» تأکید می شود و سپس روش صحیح آموزش داده می شود.

خطاهایی که می تواند خفگی را تشدید کند

بسیاری از افراد در لحظات بحرانی سعی می کنند با انگشت جسم را بیرون بکشند حتی در حالی که جسم قابل مشاهده نیست. این کار از نظر پزشکی «Blind Finger Sweep» نام دارد یعنی تلاش کورکورانه برای خارج کردن جسم از دهان. این روش در نوزادان بسیار خطرناک است زیرا جسم را به عمق بیشتری هدایت می کند.

خطای دیگر تلاش برای خوراندن آب یا مایعات است که برخلاف باور عمومی نه تنها کمکی نمی کند بلکه می تواند راه هوایی را بیشتر مسدود کند.

همچنین برخی تصور می کنند تکان دادن شدید نوزاد یا برگرداندن او با فشار و شتاب بیشتر نتیجه سریع تری دارد. اما در واقعیت این حرکات می تواند باعث آسیب گردنی یا حتی ضربه مغزی شود. متخصصان اورژانس تأکید می کنند که «قدرت کنترل شده» بسیار مؤثرتر از «حرکت شدید» است. این اصل باید در تمام مراحل آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک در ذهن والدین ثبت شود.

باورهای غلطی که باید کنار گذاشته شود

باور رایج اشتباه دیگر این است که خفگی همیشه با گریه و بی قراری شدید همراه است. در صورتی که در بسیاری از موارد نوزاد بی صدا و تنها با باز ماندن دهان علامت انسداد را نشان می دهد. برخی نیز گمان می کنند که گذاشتن نوزاد به پهلو در همان لحظه خفگی بهتر است در حالی که این وضعیت تنها برای مراحل پس از باز شدن نسبی راه هوایی مناسب است نه در لحظه انسداد.

همچنین استفاده از روش های مربوط به بزرگسالان مانند فشار شکمی روی نوزادان زیر ١ سال کاملاً ممنوع است. این اشتباه در برخی خانواده ها به دلیل تقلید از فیلم ها یا آموزش های غیرعلمی دیده می شود. برای همین یادگیری از منابع معتبر و استاندارد یکی از اصول اصلی در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک به شمار می رود.

زمان مناسب تماس با اورژانس در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

یکی از اشتباهات رایج در مواقع خفگی تأخیر در تماس با اورژانس است. برخی والدین تصور می کنند اگر توانستند اقدامات اولیه را شروع کنند نیازی به تماس ندارند در حالی که پروتکل های رسمی جهانی 1-9-9 (شماره اورژانس در بسیاری از کشورها) توصیه می کنند حتی پس از شروع اقدامات تماس با اورژانس باید فوراً برقرار شود.

زمان طلایی برای رسیدن کمک حرفه ای معمولاً ٣ تا ٥ دقیقه است و هر دقیقه تأخیر می تواند تأثیر مستقیمی بر احتمال آسیب مغزی یا مرگ داشته باشد.

تعیین زمان تماس به وضعیت نوزاد بستگی دارد اگر انسداد کامل راه هوایی ایجاد شده و نوزاد بی هوش است یا رنگ لب ها کبود شده است تماس همزمان با شروع اقدامات امدادی الزامی است.

حتی اگر انسداد نسبی باشد و نوزاد تلاش به تنفس کند اطلاع دادن به اورژانس باعث می شود راهنمایی های دقیق تلفنی دریافت شود و اقدامات والدین بهینه تر شود. بنابراین آموزش والدین باید شامل «تشخیص فوری و تصمیم برای تماس» باشد.

علائم هشدار که نیاز به تماس فوری دارد

علائمی که نشان دهنده ضرورت تماس سریع با اورژانس هستند شامل موارد زیر است

• بی هوشی یا کاهش هوشیاری نوزاد
• عدم تنفس یا تلاش ناکارآمد برای تنفس
• رنگ پوست متمایل به آبی یا خاکستری
• گریه یا صدای ضعیف و نامؤثر

تشخیص این علائم و تماس همزمان با اورژانس شانس بقای نوزاد را به حداکثر می رساند. در بسیاری از موارد والدینی که با این پروتکل آشنا هستند می توانند ضمن ارائه اطلاعات دقیق به اپراتور اورژانس اقدامات امدادی را با راهنمایی تلفنی ادامه دهند و زمان طلایی نجات را از دست ندهند.

توصیه های عملی برای تماس با اورژانس

هنگام تماس با اورژانس والدین باید اطلاعات دقیق و مختصر ارائه کنند سن نوزاد وضعیت هوشیاری نشانه های انسداد راه هوایی و اقدامات انجام شده تا این لحظه. این اطلاعات به اپراتور کمک می کند تا سریعاً دستورالعمل های مناسب را ارائه دهد و در صورت نیاز تیم اورژانس پیش از رسیدن به محل آماده باشد.

همچنین والدین باید در حین تماس آرامش خود را حفظ کنند و فقط طبق دستور اپراتور عمل کنند. این کنترل روانی باعث می شود اقدامات عملی مؤثرتر و اشتباهات کمتر شود. به همین دلیل آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک همواره شامل بخش تماس با اورژانس و رفتار درست در لحظه بحرانی است.

آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک در شرایط اضطراری عمومی (CPR & First Aid)

در شرایط اضطراری ترکیب آموزش باز کردن راه هوایی با احیای قلبی-ریوی (CPR) و کمک های اولیه (First Aid) اهمیت حیاتی دارد. نوزادان و کودکان نسبت به بزرگسالان سریع تر دچار افت اکسیژن می شوند و حتی چند ثانیه تأخیر می تواند پیامدهای جدی داشته باشد.

یادگیری توأم این مهارت ها باعث می شود والدین و مراقبان بتوانند در همان لحظات اولیه اقداماتی مؤثر انجام دهند و تا رسیدن تیم اورژانس جان کودک را حفظ کنند.

به طور استاندارد هنگام مواجهه با نوزاد بی هوش و فاقد تنفس مراحل انجام CPR و باز کردن راه هوایی به شکل مرحله ای انجام می شود ابتدا بررسی هوشیاری و تنفس سپس اقدام برای باز کردن راه هوایی و در نهایت اجرای 30 فشار قفسه سینه و 2 تنفس مصنوعی.

برای کودکان بالای ١ سال روش ها کمی متفاوت است و فشارها عمیق تر و سرعت کمی کمتر است. ترکیب صحیح این مراحل شانس زنده ماندن کودک را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

ترکیب باز کردن راه هوایی و CPR در نوزادان

برای نوزادان زیر ١ سال اگر انسداد کامل راه هوایی موجب بی هوشی شده باشد روش پیشنهادی به شرح زیر است

• نوزاد را روی سطح صاف قرار دهید.
• مسیر هوا را با خم کردن ملایم سر و بالا آوردن چانه باز کنید.
• اگر نفس مؤثر برقرار نشد پنج ضربه پشت و پنج فشار قفسه سینه را اعمال کنید.
• در صورت ادامه نداشتن تنفس CPR با نسبت 30 فشار قفسه سینه و ٢ تنفس مصنوعی انجام می شود.

این ترکیب باعث می شود جسم خارجی از مسیر هوا خارج شود و اکسیژن رسانی ادامه یابد. هرگونه اشتباه در ترتیب یا شدت می تواند به آسیب ثانویه منجر شود.

اجرای CPR و باز کردن راه هوایی در کودکان بالای ١ سال

در کودکان بالای ١ سال پس از ارزیابی هوشیاری و تنفس ابتدا باید مانور هایملیخ را اجرا کرد تا انسداد راه هوایی رفع شود. اگر کودک بی هوش شد CPR کودکان با فشار قفسه سینه عمیق تر اما نسبتاً آهسته تر انجام می شود و تنفس مصنوعی با مراقبت دقیق انجام می شود.

نکته کلیدی این است که ترتیب اقدامات بسته به وضعیت هوشیاری و سن کودک متفاوت است و والدین باید هر دو حالت را تمرین کنند.

در آموزش های عملی استفاده از مانکن ها و شبیه سازی ها به والدین و مراقبان کمک می کند تا در شرایط واقعی دچار استرس نشوند و حرکات صحیح را بدون اشتباه انجام دهند. این ترکیب عملی همان چیزی است که اصول استاندارد در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک روی آن تأکید دارند.

آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک

1.چه علائمی نشان می دهد که نوزاد دچار انسداد راه هوایی شده است؟

علائم شامل گریه یا صدای ضعیف سرفه ناکارآمد باز ماندن دهان رنگ پوست متمایل به کبودی و تلاش ناکافی برای نفس کشیدن است. تشخیص به موقع این علائم بخش مهمی از آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک محسوب می شود.

2.تفاوت روش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک بالای یک سال چیست؟

در نوزادان زیر 1 سال از روش پنج ضربه پشت و پنج فشار قفسه سینه استفاده می شود و فشار شکمی ممنوع است. در کودکان بالای 1 سال مانور هایملیخ (Heimlich Maneuver) قابل استفاده است و فشارها عمیق تر و با کنترل بیشتری اعمال می شوند.

3.آیا باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفت؟

بله. حتی اگر اقدام اولیه آغاز شده باشد تماس همزمان با اورژانس ضروری است. تشخیص صحیح زمان تماس به ویژه در انسداد کامل راه هوایی می تواند جان نوزاد یا کودک را نجات دهد.

4.آیا وارد کردن انگشت به دهان نوزاد برای خارج کردن جسم توصیه می شود؟

خیر. این کار فقط زمانی مجاز است که جسم قابل مشاهده و نزدیک به لبه دهان باشد. تلاش کورکورانه برای خارج کردن جسم با انگشت خطر فرو بردن جسم به عمق بیشتری از راه هوایی را دارد.

5.چگونه می توان از وقوع خفگی و انسداد راه هوایی پیشگیری کرد؟

والدین و مراقبان باید محیط خانه و بازی کودک را ایمن نگه دارند اشیاء کوچک و خوراکی های خطرناک را دور نگه دارند و دوره های آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک و کمک های اولیه را پشت سر بگذارند.

6.چه تفاوتی بین انسداد کامل و نسبی راه هوایی وجود دارد؟

انسداد کامل باعث می شود نوزاد هیچ صدا یا سرفه ای نداشته باشد و رنگ لب ها کبود شود در حالی که انسداد نسبی با سرفه ناکارآمد یا تنفس سخت همراه است. تشخیص نوع انسداد تعیین کننده روش مداخله است.

7.آیا تمرین شبیه سازی سناریوهای واقعی برای والدین ضروری است؟

بله. تمرین با مانکن های آموزشی و شبیه سازی شرایط واقعی اعتماد به نفس والدین و مهارت عملی آنها در آموزش باز کردن راه هوایی در نوزاد و کودک را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.