ویلیام جیمز مری(به انگلیسی William James Murray) شناخته شده با نام بیل مری بازیگر کمدین نویسنده و تهیه کننده آمریکایی است. او یکی از تأثیرگذارترین چهره های کمدی در چهار دهه اخیر به شمار می رود. مری با اجرای خلاقانه در برنامهٔ تلویزیونی Saturday Night Live (SNL) و فیلم هایی چون Ghostbusters Groundhog Day و Lost in Translation به شهرت جهانی رسید.
دوران کودکی و شکل گیری علاقه به کمدی
بیل مری در ۲۱ سپتامبر ۱۹۵۰ در شهر ایلی نوی به دنیا آمد. او پنجمین فرزند از ۹ فرزند خانواده ای ایرلندی-کاتولیک بود. مادرش خانه دار و پدرش فروشندهٔ چوب بود که در کودکی بیل درگذشت. خانواده مری از لحاظ مالی وضعیت خوبی نداشتند اما بیل به شدت به فعالیت های هنری و کمدی علاقه داشت.
در دوران دبیرستان مری در نمایش های مدرسه بازی می کرد و با اجرای طنزهای بداهه توجه اطرافیان را جلب کرد. بعد از یک دوره تحصیل در پزشکی ترک تحصیل کرد و به گروه های تئاتری و بداهه پردازی پیوست.
شروع کار بیل مری در تلویزیون
بیل مری فعالیت حرفه ای خود را در اوایل دهه ۷۰ در گروه معروف کمدی The Second City در شیکاگو آغاز کرد. او سپس به Saturday Night Live with Howard Cosell پیوست اما خیلی زود در سال ۱۹۷۷ به تیم اصلی Saturday Night Live (SNL) دعوت شد.
در SNL مری با شخصیت های طنزآمیز سبک خاص و لحنی خشک اما هوشمندانه خیلی زود مورد توجه قرار گرفت. همکاری با دان آیکروید جان بلوشی و ادی مورفی از او یک ستاره تلویزیونی ساخت.
اولین نقش های سینمایی بیل مری
در سال ۱۹۷۹ بیل مری با بازی در فیلم Meatballs به کارگردانی ایوان رایتمن وارد دنیای سینما شد. فیلم در ژانر کمدی نوجوانانه بود و فروش بالایی داشت.
پس از آن در فیلم هایی مثل Stripes (1981) و Tootsie (1982) ظاهر شد که او را به چهره ای محبوب در سینمای کمدی تبدیل کردند.
نقطهٔ عطف Ghostbusters
سال ۱۹۸۴ بیل مری با ایفای نقش Dr. Peter Venkman در فیلم Ghostbusters در کنار دن آیکروید و هارولد ریمیس به محبوبیتی بی سابقه دست یافت. این فیلم به یکی از پرفروش ترین و ماندگارترین آثار دهه ۸۰ تبدیل شد و شخصیت مری در آن به یک آیکون کمدی بدل شد.
او در نسخه دوم فیلم در سال ۱۹۸۹ نیز نقش آفرینی کرد و پس از سال ها در نسخهٔ جدید Ghostbusters Afterlife (2021) نیز ظاهر شد.
Groundhog Day | بازتعریف سینمای کمدی فلسفی
در سال ۱۹۹۳ مری در فیلم Groundhog Day به کارگردانی هارولد ریمیس نقش خبرنگاری را ایفا کرد که در یک حلقه زمانی گرفتار می شود. این فیلم نه تنها یک کمدی سرگرم کننده بلکه اثری فلسفی درباره انتخاب تکرار و رشد شخصی بود.
مری با بازی بی نظیر خود توانست لایه های مختلف این داستان تکراری اما ژرف را به مخاطب منتقل کند. امروزه Groundhog Day یکی از شاهکارهای سینمای کمدی مدرن محسوب می شود.
چرخش بیل مری به نقش های درام | همکاری با وِس اندرسن و سوفیا کاپولا
Lost in Translation (2003)
بیل مری با ایفای نقش درام در فیلم Lost in Translation به کارگردانی سوفیا کاپولا تحسین منتقدان را برانگیخت. او در نقش یک بازیگر آمریکایی که در ژاپن دچار بحران هویت شده ظاهر شد.
این فیلم برای مری
* نامزدی جایزه اسکار
* برد جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد
* برد جایزه بفتا
را به ارمغان آورد.
همکاری با وس اندرسون
مری یکی از بازیگران ثابت فیلم های وس اندرسن شد و در آثاری چون
* Rushmore (1998)
* The Royal Tenenbaums (2001)
* The Life Aquatic with Steve Zissou (2004)
* Moonrise Kingdom (2012)
* The Grand Budapest Hotel (2014)
* Asteroid City (2023)
به ایفای نقش پرداخت. سبک مینیمالیستی و بصری وس اندرسن ترکیب بسیار خوبی با بازیگری آرام و درون گرای مری داشت.
سبک بازیگری بیل مری
بیل مری به خاطر طنز خشک شوخی های بداهه و لحن بی اعتنا معروف است. او در عین حال می تواند لایه هایی عمیق و دراماتیک به شخصیت هایش ببخشد.بسیاری از منتقدان او را یکی از معدود بازیگرانی می دانند که توانسته کمدی و درام را به شکلی طبیعی تلفیق کند.
شخصیت پشت پرده بیل مری
بیل مری به خاطر سبک زندگی غیرمتعارف اش شناخته می شود. او مدیر برنامه ندارد آژانس ندارد و تنها از طریق یک شماره تلفن پیام گیر ناشناس پیشنهادهای کاری اش را دریافت می کند!
او اغلب بدون اطلاع در عروسی ها مهمانی ها و مراسم های محلی ظاهر می شود و به همین دلیل لقب “پادشاه سورپرایزها” را گرفته است.
افتخارات و جوایز بیل مری
* برنده جایزه Golden Globe برای Lost in Translation
* نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
* برنده جایزه BAFTA
* دریافت جایزه یک عمر دستاورد از جشنواره فیلم شیکاگو
* ثبت در Hall of Fame کمدی آمریکا
فیلم شناسی کامل بیل مری<..html
| سال |
فیلم |
نقش |
یادداشت |
| 1979 |
Meatballs |
Tripper |
نخستین نقش اصلی |
| 1980 |
Caddyshack |
Carl Spackler |
نقش کمدی کلاسیک |
| 1984 |
Ghostbusters |
Peter Venkman |
نقش آیکونیک |
| 1993 |
Groundhog Day |
Phil Connors |
کمدی فلسفی |
| 1998 |
Rushmore |
Herman Blume |
همکاری با وس اندرسن |
| 2003 |
Lost in Translation |
Bob Harris |
نقش درام تحسین‌شده |
| 2004 |
The Life Aquatic |
Steve Zissou |
در سبک وس اندرسن |
| 2014 |
The Grand Budapest Hotel |
M. Ivan |
نقش مکمل |
| 2021 |
Ghostbusters: Afterlife |
Peter Venkman |
بازگشت پس از سال‌ها |
| 2023 |
Asteroid City |
Morton |
فیلم اخیر با اندرسن |
جملات مشهور بیل مری
> “It’s hard to be an artist. It’s hard to be anything. It’s hard to be.”
> “You have to hope that the person who sees your work understands the joke.”
زندگی شخصی و فلسفه زندگی
بیل مری دو بار ازدواج کرده و شش فرزند دارد. او زندگی ای ساده اما پر از لحظات خاص دارد. علاقه زیادی به بیس بال گلف و موسیقی جَز دارد. فلسفه زندگی او بر پایه سادگی لحظه زیستن و شوخ طبعی استوار است.
میراث هنری بیل مری
او نه تنها یکی از محبوب ترین بازیگران کمدی تاریخ است بلکه با انتخاب های خاص خود نقش هایی متفاوت و سبک زندگی منحصربه فردش تبدیل به یک *شخصیت فرهنگی* شده است. بیل مری نماد ترکیب نبوغ کمدی و حس وحال انسانی در سینمای معاصر است.
