زیر آسمان شهر

بدون شک مجموعه تلویزیونی «زیر آسمان شهر» به کارگردانی مهران غفوریان نقطه عطفی در کارنامه هنری حمید لولایی است. نقش «خشایار مستوفی» که توسط او ایفا شد به یکی از ماندگارترین شخصیت های طنز تلویزیون ایران تبدیل شد.

خشایار مردی ساده خوش قلب و اهل نصیحت بود که با زبان شیرین تهرانی و کنایه های طنزآلودش توانست در کنار دیگر شخصیت ها فضایی صمیمی و جذاب بسازد. ترکیب بازی روان شخصیت پردازی دقیق و موقعیت های طنز اجتماعی باعث شد لولایی به عنوان چهره ای ملی مطرح شود. این سریال تصویری انتقادی اما دلنشین از زندگی طبقه متوسط شهری در دهه ۸۰ را ارائه می داد.

خانه به دوش

سریال پرمخاطب «خانه به دوش» به کارگردانی رضا عطاران بار دیگر استعداد حمید لولایی در اجرای طنز اجتماعی را نمایان کرد. در این مجموعه او در نقش پدری زحمتکش و کمی ساده دل ظاهر شد که با مسائل روزمره یک خانواده طبقه متوسط روبرو بود. شخصیت پردازی انسانی و باورپذیر لولایی باعث شد مخاطب با او احساس همدلی کند.

موفقیت این سریال در ایام نوروز و پخش گسترده آن نشان دهنده جذابیت بازی او برای نسل های مختلف است. طنز در این اثر به گونه ای استفاده شده بود که ضمن خنداندن نگاهی نقادانه به معضلات اقتصادی تفاوت های فرهنگی و روابط خانوادگی داشت.

متهم گریخت

یکی از موفق ترین آثار طنز اجتماعی تلویزیون در دهه ۸۰ «متهم گریخت» است که بار دیگر همکاری حمید لولایی با رضا عطاران را در قالب نقش پدر خانواده ای مهاجر از شهرستان به تهران نشان می دهد. لولایی در این نقش تمام تضادهای فرهنگی سختی های مهاجرت داخلی بحران های اقتصادی و درگیری های انسانی را در قالب طنزی رئالیستی به نمایش گذاشت.

بازی روان لهجه قابل قبول حرکات و زبان بدن دقیق او باعث شد این نقش یکی از باورپذیرترین پدرهای تلویزیونی باشد. استقبال گسترده مخاطبان و تقدیر منتقدان از این نقش جایگاه ویژه ای به آن در کارنامه او بخشید.

نرگس

در سریال درام و اجتماعی «نرگس» حمید لولایی وجهی متفاوت از توانایی های خود را به نمایش گذاشت. برخلاف تصویر همیشگی او در قالب های طنز این بار با نقشی جدی پیچیده و متأثر از بحران های خانوادگی روبه رو شد.

حضورش در این سریال نشان داد که او توانایی حضور در فضای درام اجتماعی و ایفای نقش هایی با ابعاد عاطفی و روانی عمیق را نیز دارد. موفقیت او در این مجموعه برای بسیاری از منتقدان اثباتی بر وسعت دامنه بازیگری او بود.

سه دونگ سه دونگ

این مجموعه به نویسندگی علیرضا مسعودی و کارگردانی شاهد احمدلو با فضای صمیمی و شیرین خود یکی از سریال های خوش ساخت طنز دهه ۹۰ محسوب می شود. حمید لولایی در کنار بازیگرانی چون سیروس گرجستانی نقش مردی میانسال و درگیر رقابت های خانوادگی و اقتصادی را ایفا می کند.

لحن طنزآلود و در عین حال واقع گرایانه او رنگ وبوی زندگی واقعی مردم کوچه و بازار را به اثر بخشیده است. این سریال نه تنها در پخش اولیه بلکه در بازپخش های مکرر نیز موفق ظاهر شد.

قرارگاه مسکونی

«قرارگاه مسکونی» سریالی نظامی با محوریت سربازان و فضای پادگانی است که با نگاهی طنز به روابط انسانی و چالش های میان نسل ها پرداخته است. لولایی در نقش فرمانده ای شوخ طبع اما دلسوز و سخت گیر تصویر تازه ای از اقتدار پدرانه در محیط نظامی ارائه می دهد.

این نقش آمیزه ای از طنز و مهربانی بود که تماشاگر را به یاد آموزگار یا پدری مهربان در عین جدیت می انداخت. پرداختن به دغدغه های جوانان و برخورد نسل ها در این سریال آن را به اثری اجتماعی در دل فضای کمدی تبدیل کرده است.

چند می گیری گریه کنی؟

این فیلم سینمایی ساخته شاهد احمدلو به عنوان یکی از آثار پرفروش سینمای طنز اجتماعی در دهه ۸۰ شناخته می شود. حمید لولایی در نقش یک «گریه کن اجاره ای» توانست تضادهای اخلاقی و اجتماعی موجود در برخی مراسم فرهنگی را به شکلی هوشمندانه و البته خنده دار به تصویر بکشد.

او با بهره گیری از زبان بدن بازی چهره و لحن صمیمی اش شخصیتی خلق کرد که میان طنز و تراژدی در نوسان بود و پیام های عمیقی درباره سطحی نگری و ظاهرگرایی در جامعه منتقل کرد.

سن پطرزبورگ

این فیلم به کارگردانی بهروز افخمی فضای فانتزی-اجتماعی خاصی دارد. لولایی در کنار چهره هایی چون محسن تنابنده در نقش فردی ساده لوح اما جاه طلب ظاهر می شود.

سبک بازی او در این فیلم به مرزهای طنز فیزیکی و کمیک موقعیت نزدیک می شود و نشان از توانایی او در تطبیق با ژانرهای سینمایی غیرواقع گرایانه دارد. نقش آفرینی اش در فضایی فانتزی گام تازه ای در مسیر کاری او به شمار می رود.

ساعت ۵ عصر

فیلم «ساعت ۵ عصر» اولین تجربه کارگردانی مهران مدیری در سینماست. لولایی در این فیلم نقش کوتاهی اما تأثیرگذار داشت که برخلاف آثار قبلی در فضایی تلخ تر و جدی تر اجرا شد.

این فیلم که در بستر طنزی تلخ به مسائل اجتماعی بوروکراسی فشارهای روزمره و اضطراب های شهری می پردازد فرصتی برای لولایی بود تا در فضایی مینیمالیستی ظرافت بازی خود را نشان دهد. همین حضور کوتاه اما تأثیرگذار نشان داد که لولایی حتی در نقش های محدود نیز می تواند حضوری پررنگ داشته باشد.

ماهی و گربه

فیلم «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری تجربه ای منحصربه فرد در سینمای ایران محسوب می شود فیلمی بدون کات و با روایتی خاص سورئال و غیرخطی. حضور حمید لولایی در چنین پروژه ای به عنوان بازیگری با سابقه ای عمدتاً در حوزه طنز و تلویزیون نشان دهنده جسارت و انعطاف پذیری اوست.

او با درک فضای خاص فیلم و شخصیت مرموز خود به خوبی توانست در بستری متفاوت بازی ای چندلایه ارائه دهد که از استانداردهای رایج آثار تجاری بسیار فاصله دارد.

جوایز و افتخارات حمید لولایی

تقدیر در جشنواره فیلم فجر

حمید لولایی با وجود آنکه بیشتر به عنوان بازیگری مردمی و محبوب در آثار طنز شناخته می شود اما در عرصه های رسمی و تخصصی نیز حضور پررنگ و قابل توجهی داشته است. او در چندین دوره جشنواره فیلم فجر مهم ترین رویداد سینمایی کشور برای بازی های خلاقانه و متفاوت خود ـ به ویژه در نقش های مکمل ـ مورد توجه داوران قرار گرفت و نامزد دریافت جوایز شد.

این حضور در مهم ترین جشنواره سینمایی ایران نشان دهنده آن است که توانایی های بازیگری او تنها به سرگرمی محدود نیست بلکه ابعاد هنری و تکنیکی بازی او نیز توسط کارشناسان و صاحب نظران مورد تحسین قرار گرفته است.

این تقدیرها نه فقط به دلیل بازی های طنز بلکه به سبب عمق انسانی نقش هایی بوده که ایفا کرده است نقش هایی که هم زمان ساده واقعی و تاثیرگذار بوده اند.

تقدیر ویژه برای بازی در سریال «متهم گریخت»

در سال ۱۳۸۵ و پس از پخش موفق سریال ماندگار «متهم گریخت» حمید لولایی بابت ایفای نقش پدر خانواده ای مهاجر از شهرستان به تهران مورد تقدیر ویژه جشنواره های تلویزیونی داخلی قرار گرفت. این نقش یکی از صادقانه ترین و ملموس ترین چهره هایی بود که از یک مرد زحمتکش ایرانی بر پرده تلویزیون به نمایش درآمد.

لولایی با بازی روان نگاه انسانی و پرهیز از اغراق تصویری خلق کرد که نه تنها طنزآلود و سرگرم کننده بود بلکه ریشه در واقعیت های اجتماعی و فرهنگی زندگی مردم داشت. همین صداقت در بازی او تحسین منتقدان نویسندگان و حتی دیگر هنرمندان را برانگیخت. این تقدیر رسمی مهر تأییدی بود بر توانایی های او در خلق نقش هایی فراتر از کلیشه های رایج طنز.

جایگاه ویژه در نظرسنجی های مردمی

یکی از شاخص ترین نشانه های محبوبیت پایدار حمید لولایی جایگاه همیشگی اش در صدر نظرسنجی های مردمی صداوسیما و رسانه هاست. در طی دهه های مختلف نام او در کنار محبوب ترین و پرطرفدارترین چهره های تلویزیونی قرار گرفته است.

این جایگاه تنها به واسطه شهرت یا دیده شدن نبوده بلکه حاصل سال ها حضور بی وقفه تلاش صادقانه و ارتباط عمیق و بی واسطه اش با مردم است. نقش آفرینی های او اغلب با زبان و دغدغه های مردم کوچه و بازار آمیخته بود از همین رو تماشاگران او را نه صرفاً یک بازیگر بلکه عضوی از خانواده خود می دانند.

جوایز تلویزیونی و بزرگداشت ها

در کنار موفقیت های حرفه ای و حضور در جشنواره های رسمی حمید لولایی بارها در مراسم های تقدیر و بزرگداشت هنرمندان تلویزیونی مورد تجلیل قرار گرفته است.

این مراسم ها که گاه در قالب برنامه های تلویزیونی جشنواره های مناسبتی یا گردهمایی های صنفی برگزار شده اند نشان دهنده جایگاه او به عنوان یک هنرمند پیشکسوت متعهد و تأثیرگذار در حوزه فرهنگ و هنر ملی هستند.

لوح های سپاس تندیس های افتخار و حضور او در برنامه هایی که به پاس سال ها فعالیت حرفه ای برگزار شده اند همگی گویای احترام نهادهای هنری و رسانه ای کشور نسبت به اوست. همچنین انجمن های صنفی بازیگران کارگردانان و نویسندگان بارها از او به عنوان الگوی حرفه ای گری و اخلاق هنری یاد کرده اند.