معرفی پروژه های وام دهی غیرمتمرکز

وام دهی غیرمتمرکز یا وام دهی دیفای (DeFi Lending) یکی از نوآورانه ترین بخش های اکوسیستم مالی غیرمتمرکز است. این پروژه ها با حذف واسطه هایی مثل بانک به کاربران اجازه می دهند تا دارایی های دیجیتال خود را وام دهند یا وام بگیرند. معرفی پروژه های وام دهی غیرمتمرکز

در حالی که در بانکداری سنتی فرآیند دریافت وام می تواند هفته ها زمان ببرد در پروژه های وام دهی غیرمتمرکز این روند تنها در چند دقیقه و بدون نیاز به بررسی اعتباری انجام می شود. همین تفاوت بنیادین باعث شده که DeFi به سرعت توجه سرمایه گذاران توسعه دهندگان و حتی رگولاتورها را به خود جلب کند.

پروژه های وام دهی غیرمتمرکز چگونه کار می کنند؟

در قلب پروژه های وام دهی غیرمتمرکز قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) قرار دارند. این قراردادها روی بلاکچین هایی مثل اتریوم (Ethereum) یا سولانا (Solana) اجرا می شوند و بدون دخالت انسان وام دهی و وثیقه گذاری را مدیریت می کنند.

کاربران دو نقش اصلی دارند

• وام دهنده (Lender) دارایی های خود را در پروتکل قفل می کند و سود دریافت می کند.
• وام گیرنده (Borrower) با وثیقه گذاری ارز دیجیتال وام دریافت می کند.

این مدل باعث شفافیت و کاهش ریسک نکول می شود چون تمام تراکنش ها روی بلاکچین ثبت شده و قابل ردیابی هستند.

مزایا و ریسک های پروژه های وام دهی غیرمتمرکز برای کاربران

مزایا

• دسترسی جهانی هر کسی با یک کیف پول دیجیتال می تواند وام بدهد یا بگیرد.
• سرعت بالا دریافت وام در چند دقیقه انجام می شود.
• بازدهی بیشتر نرخ سود معمولاً بالاتر از بانک های سنتی است.

ریسک ها

• نوسان قیمت ارزهای دیجیتال افت ارزش وثیقه می تواند منجر به لیکوئیدیشن (Liquidation) شود.
• آسیب پذیری قرارداد هوشمند یک خطای کدنویسی می تواند میلیون ها دلار خسارت ایجاد کند.
• ریسک رگولاتوری قوانین بسیاری از کشورها هنوز شفاف نیستند.

مقایسه پروژه های وام دهی غیرمتمرکز با بانکداری سنتی

در بانکداری سنتی سود سپرده ها معمولاً بین 2 تا 5 درصد در سال است. اما در پروژه هایی مثل Aave یا Compound سود سالانه می تواند بین 5 تا 15 درصد متغیر باشد.

بازیگران اصلی در پروژه های وام دهی غیرمتمرکز از Aave تا Compound

دو پروژه مهم در این حوزه

• Aave (آوه) راه اندازی در سال 2020 یکی از بزرگ ترین پروتکل های DeFi Lending.
• Compound (کامپاند) آغاز فعالیت در سال 2018 پیشگام در مدل بازارهای نقدینگی.

علاوه بر این ها پروژه هایی مثل MakerDAO و Venus نیز نقش مهمی در گسترش این اکوسیستم دارند. هر کدام ویژگی خاصی ارائه می دهند برای مثال MakerDAO امکان دریافت وام با استیبل کوین DAI را فراهم می کند.

نقش توکن ها در پروژه های وام دهی غیرمتمرکز و مدل های درآمدی

توکن های بومی هر پلتفرم نقش کلیدی در اقتصاد پروژه دارند. برای مثال

• AAVE توکن حاکمیتی (Governance Token) پروتکل آوه.
• COMP توکن حاکمیتی پروتکل کامپاند.

مدل درآمدی معمولاً شامل دریافت کارمزد تراکنش ها و سود ناشی از وام هاست. کاربران با نگهداری این توکن ها در تصمیم گیری های آینده پروژه مشارکت می کنند.

تاریخچه و تکامل پروژه های وام دهی غیرمتمرکز از 2017 تا امروز

• 2017 آغاز موج DeFi با پروژه MakerDAO.
• 2018 معرفی Compound و اولین بازارهای وام دهی الگوریتمی.
• 2020 رشد انفجاری DeFi در دوران کرونا Aave به سرعت رشد کرد.
• 2021 ارزش قفل شده (TVL) در DeFi به بیش از $100B رسید.
• 2023 افزایش سخت گیری های رگولاتوری در آمریکا و اروپا.

واکنش ها و اظهارنظرها درباره پروژه های وام دهی غیرمتمرکز

نقل قول ها و دیدگاه ها

• ویتالیک بوترین (خالق اتریوم) “DeFi یکی از بزرگ ترین دستاوردهای بلاکچین است اما باید ریسک ها را جدی بگیریم.”
• سناتور الیزابت وارن (ایالات متحده) “وام دهی غیرمتمرکز می تواند اقتصاد را تهدید کند اگر بدون قوانین رها شود.”
• مدیرعامل Aave “هدف ما ایجاد دسترسی مالی برای همه است بدون توجه به مرزها.”

چالش های حقوقی و رگولاتوری پروژه های وام دهی غیرمتمرکز

یکی از بزرگ ترین موانع رشد DeFi نبود چارچوب قانونی مشخص است. در برخی کشورها مثل سنگاپور قوانین حمایتی وجود دارد اما در آمریکا بسیاری از پروژه ها با تهدید SEC روبه رو هستند.

مسائل کلیدی

• AML (ضد پول شویی)
• KYC (احراز هویت کاربران)
• مالیات بر سودهای سرمایه ای

آینده پروژه های وام دهی غیرمتمرکز و مسیر نوآوری در DeFi

کارشناسان پیش بینی می کنند که تا سال 2030 حجم بازار وام دهی غیرمتمرکز می تواند به بیش از $1T برسد. یک مسیر نوآوری مهم ترکیب هوش مصنوعی (AI) با DeFi برای مدیریت ریسک بهتر است.

همچنین انتظار می رود استیبل کوین ها (Stablecoins) نقش بیشتری در وام دهی ایفا کنند زیرا نوسانات کمتر دارند.

Timeline رخدادهای مهم پروژه های وام دهی غیرمتمرکز