کشور تونس

تاریخچه کشور تونس از تمدن های باستانی تا استقلال از استعمار فرانسه

تاریخ تونس سرشار از تمدن های گوناگون است که تأثیرات عمیقی بر فرهنگ و ساختار اجتماعی آن گذاشته اند. نخستین نشانه های تمدن انسانی در تونس به دوران فینیقی ها بازمی گردد. در قرن نهم پیش از میلاد کارتاژ به عنوان یکی از بزرگ ترین شهرهای جهان باستان توسط فینیقی ها تأسیس شد. پس از جنگ های پونیک و شکست کارتاژ در برابر امپراتوری روم تونس به بخشی از قلمرو روم تبدیل شد.

در قرون وسطی با ورود اسلام به شمال آفریقا در قرن هفتم میلادی تونس به یکی از مراکز اصلی فرهنگی و مذهبی در جهان اسلام تبدیل شد. سپس حکومت های اسلامی مانند اغلبیان فاطمیان حفصیان و عثمانی ها بر آن حکومت کردند. در قرن نوزدهم فرانسه تونس را به عنوان یک کشور تحت الحمایه به استعمار خود درآورد. نهایتاً در سال 1956 تونس به رهبری حبیب بورقیبه موفق به کسب استقلال از فرانسه شد.

جمعیت تونس چقدر است و مردم این کشور چه ویژگی های فرهنگی و زبانی دارند؟

طبق آخرین آمار رسمی جمعیت تونس حدود 12 میلیون نفر است. اغلب مردم تونس عرب زبان هستند و زبان رسمی کشور عربی است. با این حال به دلیل تأثیرات استعمار فرانسه زبان فرانسوی نیز به طور گسترده در نظام آموزش و تجارت مورد استفاده قرار می گیرد. دین رسمی کشور اسلام است و بیش از 98 درصد جمعیت مسلمان هستند.

از نظر فرهنگی مردم تونس به موسیقی سنتی صنایع دستی غذاهای بومی و جشن های مذهبی اهمیت زیادی می دهند. سبک زندگی در شهرها نسبتاً مدرن و اروپایی مآبانه است در حالی که در مناطق روستایی هنوز ارزش های سنتی ریشه دار هستند.

اقتصاد تونس بر چه پایه هایی استوار است و چه منابعی برای توسعه اقتصادی دارد؟

اقتصاد تونس ترکیبی از کشاورزی صنعت خدمات و گردشگری است. این کشور یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان زیتون در جهان به شمار می آید و صادرات روغن زیتون خرما و مرکبات نقش مهمی در اقتصاد آن دارد. در کنار آن صنعت نساجی خودروسازی سرامیک و فرآورده های شیمیایی از دیگر ارکان اقتصاد صنعتی تونس هستند.

گردشگری نیز سهم مهمی در درآمد ملی تونس دارد. مناطق تاریخی سواحل زیبای مدیترانه ای و کویرهای جنوب کشور سالانه میلیون ها گردشگر را جذب می کنند. علاوه بر این تونس در حوزه انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی سرمایه گذاری های قابل توجهی انجام داده است.

مهم ترین شهرهای تونس کدام اند و چه ویژگی هایی دارند؟

تونس پایتخت کشور با جمعیتی بیش از 2 میلیون نفر بزرگ ترین و پرجمعیت ترین شهر این کشور است. این شهر مرکز ادارات دولتی دانشگاه ها شرکت های بزرگ و سازمان های بین المللی در تونس به شمار می رود.

شهر سوسه یکی دیگر از مراکز مهم گردشگری با سواحل شنی و بازارهای سنتی اش است. شهر صفاکس مرکز صنعتی کشور محسوب می شود و به دلیل صنایع پتروشیمی و بندر تجاری بزرگش شناخته می شود. همچنین شهرهای قفصه قبیلی و قابس نیز از لحاظ تاریخی و اقتصادی اهمیت بالایی دارند.

آیا تونس یک کشور دموکراتیک است؟ ساختار سیاسی و حکمرانی آن چگونه است؟

تونس پس از انقلاب 2011 (معروف به بهار عربی) به عنوان نخستین کشور عربی با دموکراسی نسبتاً پایدار شناخته می شود. قانون اساسی جدید این کشور در سال 2014 به تصویب رسید که بر پایه جدایی قوا آزادی بیان و انتخابات آزاد تنظیم شده است. ریاست جمهوری در تونس با رأی مستقیم مردم انتخاب می شود و نخست وزیر توسط رئیس جمهور منصوب می گردد.

مجلس نمایندگان خلق وظیفه قانون گذاری را برعهده دارد و انتخابات پارلمانی هر 5 سال یک بار برگزار می شود. با وجود چالش های اقتصادی و فشارهای سیاسی تونس در منطقه به عنوان الگویی از اصلاحات سیاسی مسالمت آمیز شناخته می شود.

چه عواملی باعث وقوع انقلاب 2011 تونس شد و پیامدهای آن چه بودند؟

انقلاب تونس در دسامبر 2010 با خودسوزی محمد بوعزیزی دست فروش جوانی که از فساد و بیکاری رنج می برد آغاز شد. این اقدام نمادین موجی از اعتراضات سراسری علیه حکومت زین العابدین بن علی را به راه انداخت و نهایتاً در ژانویه 2011 به فرار او به عربستان سعودی انجامید.

انقلاب تونس نقطه شروع جنبش بهار عربی در منطقه شد و تأثیرات آن به کشورهای دیگر مانند مصر لیبی و سوریه نیز گسترش یافت. پس از آن تونس شاهد گذار تدریجی به دموکراسی تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات آزاد شد. با این حال چالش هایی همچون بحران اقتصادی بیکاری و تهدیدات تروریستی هنوز پابرجاست.

نقش تونس در جهان عرب اتحادیه آفریقا و روابط بین الملل چگونه تعریف می شود؟

تونس عضو اتحادیه عرب اتحادیه آفریقا سازمان همکاری اسلامی و سازمان ملل متحد است. این کشور نقش فعالی در ترویج گفت وگوهای سیاسی حل وفصل مسالمت آمیز بحران ها و همکاری های منطقه ای دارد. روابط تونس با کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه ایتالیا و آلمان بسیار گسترده است و در زمینه تجارت آموزش و امنیت با این کشورها همکاری می کند.

در سال های اخیر تونس تلاش کرده است که در حوزه دیپلماسی چندجانبه فعال تر باشد و به عنوان پل ارتباطی میان کشورهای آفریقایی و اروپایی ایفای نقش کند. همچنین این کشور در موضوعات زیست محیطی حقوق بشر و توسعه پایدار در سطح بین المللی مشارکت دارد.

آموزش در تونس چگونه است و نظام آموزشی این کشور چه جایگاهی دارد؟

نظام آموزشی تونس از سطح ابتدایی تا دانشگاهی رایگان و اجباری است. دولت تونس سرمایه گذاری قابل توجهی در آموزش انجام داده و نرخ سواد در این کشور به بیش از 80 درصد رسیده است. مدارس ابتدایی و متوسطه در تمامی مناطق کشور فعال هستند و دانشگاه ها و مؤسسات عالی متعددی در شهرهای بزرگ فعالیت می کنند.

دانشگاه تونس دانشگاه منوبه و دانشگاه صفاقس از جمله مهم ترین مراکز آموزش عالی در کشور هستند. همچنین دولت تلاش کرده است با اصلاحات در برنامه های درسی و گسترش آموزش فنی و حرفه ای پاسخگوی نیازهای بازار کار باشد.

فرهنگ و هنر تونس چه ویژگی هایی دارد و چگونه با تمدن های گوناگون آمیخته شده است؟

فرهنگ تونس آمیزه ای غنی از میراث عربی بربری اسلامی و مدیترانه ای است. موسیقی سنتی مالوف رقص های محلی هنرهای تجسمی و تئاتر در زندگی فرهنگی مردم نقش مهمی دارند. صنایع دستی مانند فرش بافی سرامیک چرم دوزی و تولید جواهرات سنتی نیز از جمله شاخصه های فرهنگی این کشور به شمار می روند.

سینما و تلویزیون تونس نیز در دهه های اخیر پیشرفت های قابل توجهی داشته و برخی فیلم سازان تونسی در جشنواره های بین المللی شناخته شده اند. جشنواره بین المللی فیلم کارتاژ یکی از قدیمی ترین جشنواره های فیلم در آفریقا و جهان عرب است.

جاذبه های گردشگری تونس چه هستند و چرا گردشگران به این کشور سفر می کنند؟

تونس به دلیل تنوع طبیعی تاریخی و فرهنگی خود یکی از مقاصد جذاب گردشگری در شمال آفریقاست. شهرهای تاریخی مانند کارتاژ کایرُوان دوگا و المدینه تونس از جمله آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو هستند. سواحل سوسه الحمامات و المنستیر با امکانات تفریحی و اقامتگاهی پیشرفته سالانه گردشگران زیادی را جذب می کنند.

همچنین کویرهای جنوبی تونس محل فیلم برداری برخی فیلم های مشهور مانند “جنگ ستارگان” بوده اند و گردشگری ماجراجویانه در آن جا رواج دارد. چشمه های آب گرم بازارهای سنتی موزه ها و غذاهای خوشمزه تونسی نیز از دیگر جذابیت های این کشور برای گردشگران است.

وضعیت حقوق زنان در تونس چگونه است و چه پیشرفت هایی حاصل شده است؟

تونس یکی از پیشروترین کشورهای عربی در زمینه حقوق زنان محسوب می شود. از زمان استقلال تاکنون قوانین متعددی برای حمایت از زنان تصویب شده اند از جمله قانون خانواده در سال 1956 که چندهمسری را ممنوع کرد. همچنین زنان تونسی حق رای تحصیل اشتغال و مشارکت سیاسی دارند.

در سال های اخیر تونس قوانینی برای مبارزه با خشونت خانگی حمایت از مادران شاغل و مشارکت برابر زنان در مجلس تصویب کرده است. با این حال چالش هایی همچون بیکاری زنان و شکاف دستمزدی همچنان باقی ست.