جزییات حمله اسرائیل به قطر و ترور سران حماس

بامداد روز گذشته منابع امنیتی اسرائیل اعلام کردند که در یک عملیات هماهنگ حمله اسرائیل به قطر با هدف قرار دادن رهبران ارشد جنبش حماس صورت گرفت. به گفته یک مقام ارشد اسرائیلی که با وب سایت آکسیوس گفت وگو کرده تمام اعضای ارشد حماس در ساختمانی حضور داشتند که توسط جنگنده های اسرائیلی هدف قرار گرفت. این مقام تأکید کرده است که لحظه اصابت بمب ها به ساختمان سران حماس در محل حضور داشته و به احتمال زیاد همه آن ها کشته شده اند. جزییات حمله اسرائیل به قطر و ترور سران حماس

در همین حال رادیوی ارتش اسرائیل گزارش داد که دست کم 15 جنگنده هوایی در این عملیات شرکت داشتند. این حمله در شرایطی انجام شد که ساعاتی پیش از آن بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاع این کشور در بیانیه ای مشترک بر ضرورت «حذف رهبران حماس» تأکید کرده بودند. به گفته منابع اسرائیلی عملیات به صورت دقیق برنامه ریزی و اجرا شد و به عنوان پاسخی به حملات اخیر در اورشلیم و غزه توصیف گردید.

واکنش های بین المللی به حمله اسرائیل به قطر و پیامدهای سیاسی

پس از انتشار خبر حمله اسرائیل به قطر واکنش های بین المللی به سرعت آغاز شد. یکی از مهم ترین مواضع از سوی عربستان سعودی بود. محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در تماسی تلفنی با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر بر حمایت کامل کشورش از دوحه تأکید کرد. او تصریح کرد که «پادشاهی سعودی تمام توان خود را برای حمایت از برادران خود در قطر و اقداماتی که برای حفظ امنیت ملی انجام می دهند به کار خواهد گرفت.» این تماس بازتاب گسترده ای در رسانه های منطقه داشت و به عنوان نشانه ای از نزدیکی بیشتر مواضع دوحه و ریاض در برابر تهدیدات خارجی ارزیابی شد.

در سطح بین المللی موضع ایالات متحده با سکوت همراه بود. معاون سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که واشنگتن «فعلاً درباره حمله اسرائیل به قطر نظری ندارد» و تأکید کرد که دونالد ترامپ احتمالاً نخستین مقام آمریکایی خواهد بود که به این تحولات واکنش نشان خواهد داد. این سکوت گمانه زنی هایی درباره میزان اطلاع دولت آمریکا از جزئیات عملیات و هماهنگی احتمالی با اسرائیل به وجود آورد. یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفته است که اطلاع رسانی اسرائیل به واشنگتن تنها زمانی صورت گرفت که موشک ها شلیک شده بودند و در نتیجه فرصتی برای دخالت یا واکنش دیپلماتیک وجود نداشت.

نقش جنگنده ها در حمله اسرائیل به قطر و ابعاد نظامی عملیات

ابعاد نظامی حمله اسرائیل به قطر نشان دهنده سطح بالای آمادگی و برنامه ریزی ارتش اسرائیل بود. طبق گزارش رادیوی ارتش اسرائیل در این عملیات دست کم 15 جنگنده هوایی شرکت داشتند. استفاده همزمان از این تعداد هواپیما نشان از یک حمله گسترده و هماهنگ دارد که هدف اصلی آن اطمینان از نابودی کامل ساختمان محل حضور رهبران حماس بوده است. منابع اسرائیلی تأکید کردند که این عملیات نه تنها با دقت بالا انجام شد بلکه در زمان مناسب و با هماهنگی کامل میان ارتش و دستگاه اطلاعاتی شین بت (Shin Bet) صورت گرفت.

به گفته تحلیلگران نظامی انتخاب قطر به عنوان صحنه عملیات ابعادی فراتر از یک حمله تاکتیکی دارد. این اقدام می تواند پیام آشکاری از سوی اسرائیل به رقبای منطقه ای و به ویژه حامیان حماس تلقی شود. همچنین حضور این تعداد جنگنده نشان می دهد که اسرائیل قصد داشته احتمال هرگونه شکست یا فرار رهبران حماس را به حداقل برساند. این عملیات به سرعت به یکی از مهم ترین رخدادهای نظامی سال های اخیر در منطقه تبدیل شد و توجه تحلیلگران امنیتی را به استراتژی جدید تل آویو جلب کرد.

موضع کاخ سفید در قبال حمله اسرائیل به قطر

یکی از بحث برانگیزترین ابعاد حمله اسرائیل به قطر واکنش ایالات متحده بود. در حالی که کشورهای منطقه به سرعت مواضع خود را اعلام کردند کاخ سفید ترجیح داد در ساعات اولیه حمله سکوت اختیار کند. معاون سخنگوی کاخ سفید در کنفرانسی خبری گفت «فعلاً درباره حمله اسرائیل به قطر نظری نداریم.» او همچنین افزود که رئیس جمهور وقت ایالات متحده دونالد ترامپ احتمالاً نخستین مقام آمریکایی خواهد بود که در این باره واکنش رسمی نشان دهد.

با این حال یک مقام آمریکایی در گفت وگو با آکسیوس توضیح داد که اطلاع رسانی اسرائیل به واشنگتن تنها پس از شلیک موشک ها صورت گرفت. به گفته او همین موضوع باعث شد دولت ترامپ هیچ فرصتی برای دخالت دیپلماتیک یا واکنش فوری نداشته باشد. این روایت پرسش های جدی درباره سطح هماهنگی میان اسرائیل و آمریکا به وجود آورده است به ویژه اینکه حمله در خاک کشوری ثالث یعنی قطر انجام شده و می تواند تبعات سیاسی و امنیتی گسترده ای برای روابط واشنگتن با دوحه در پی داشته باشد.

تماس بن سلمان با امیر قطر پس از حمله اسرائیل به قطر

در پی حمله اسرائیل به قطر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی به سرعت با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر تماس تلفنی برقرار کرد. در این گفت وگو بن سلمان بر حمایت کامل کشورش از قطر تأکید کرد و گفت «پادشاهی سعودی تمام توان خود را برای حمایت از برادران خود در قطر و اقداماتی که برای حفظ امنیت انجام می دهند به کار خواهد گرفت.» این تماس نشان دهنده تغییر رویکرد ریاض در قبال بحران های منطقه ای و نزدیکی بیشتر به دوحه بود.

تحلیلگران منطقه ای این تماس را نه تنها واکنشی فوری به حمله اسرائیل بلکه نشانه ای از تلاش عربستان برای تثبیت جایگاه خود به عنوان حامی امنیت کشورهای خلیج فارس می دانند. روابط قطر و عربستان که در سال های گذشته با تنش همراه بوده در سال های اخیر بهبود یافته و این تماس تلفنی می تواند نقطه عطفی در همگرایی بیشتر دو کشور در برابر تهدیدات مشترک محسوب شود.

بیانیه مشترک نتانیاهو و وزیر دفاع درباره حمله اسرائیل به قطر

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاع این کشور در بیانیه ای مشترک جزئیات و دلایل حمله اسرائیل به قطر را توضیح دادند. طبق این بیانیه یک روز پیش از عملیات پس از وقوع حملات مرگبار در اورشلیم و غزه نخست وزیر به تمام سازمان های امنیتی دستور داده بود برای «حذف رهبران حماس» آماده شوند. وزیر دفاع نیز به طور کامل از این تصمیم حمایت کرد.

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که «امروز بعدازظهر با توجه به ایجاد فرصت عملیاتی و پس از مشورت با تمامی رؤسای دستگاه های امنیتی نخست وزیر و وزیر دفاع دستور اجرای عملیات را صادر کردند. این عملیات با دقت و موفقیت کامل انجام شد.» مقامات اسرائیلی تأکید کردند که این اقدام «کاملاً موجه» بوده است زیرا رهبران حماس به گفته آنان مسئول مستقیم حمله 7 اکتبر و همچنین کشتار غیرنظامیان در اورشلیم بودند. این موضع گیری واکنش های گسترده ای را در سطح منطقه ای و بین المللی برانگیخت و به یکی از اصلی ترین محورهای بحث در رسانه های جهانی تبدیل شد.

توقف میانجی گری قطر پس از حمله اسرائیل به قطر و آینده آتش بس غزه

یکی از مهم ترین پیامدهای مستقیم حمله اسرائیل به قطر توقف نقش میانجی گرانه دوحه در روند آتش بس غزه بود. شبکه 12 اسرائیل گزارش داد که دولت قطر به طور رسمی اعلام کرده است تمام تلاش های میانجی گری برای دستیابی به توافق آتش بس را «تا اطلاع ثانوی» متوقف می کند. این تصمیم درست در شرایطی اتخاذ شد که مذاکرات غیرمستقیم میان اسرائیل و حماس به مرحله حساسی رسیده بود.

تحلیلگران معتقدند این اقدام دوحه معادلات دیپلماتیک بحران غزه را پیچیده تر می کند. قطر در سال های اخیر به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در مذاکرات آتش بس عمل کرده و بارها توانسته بود با میانجی گری میان طرفین از تشدید خشونت جلوگیری کند. توقف این نقش احتمال ادامه درگیری ها و تأخیر در هرگونه توافق سیاسی را افزایش داده و باعث نگرانی گسترده در سطح منطقه ای و بین المللی شده است.

جدول زمانی (Timeline) رویدادهای حمله اسرائیل به قطر

برای درک بهتر ابعاد حمله اسرائیل به قطر مرور رویدادها در قالب یک خط زمانی می تواند تصویر روشن تری از تحولات ارائه دهد

این خط زمانی نشان می دهد که حمله به قطر نه یک اقدام ناگهانی بلکه نتیجه زنجیره ای از تصمیم ها و حوادث امنیتی در هفته های اخیر بوده است.