رأی گیری شورای امنیت درباره مکانیسم ماشه علیه ایران
رأی گیری شورای امنیت درباره مکانیسم ماشه علیه ایران شکست قطعنامه لغو تحریم ها
شورای امنیت سازمان ملل وارد مرحله حساس شد
در ساعت های اخیر اخیر شورای امنیت سازمان ملل شاهد یکی از بحث برانگیزترین رأی گیری ها درباره آینده توافق هسته ای ایران (برجام) بود. موضوع اصلی این نشست بررسی قطعنامه ای بود که با هدف جلوگیری از بازگشت تحریم های سازمان ملل علیه ایران ارائه شده بود. این قطعنامه در صورت تصویب می توانست روند فعال شدن مکانیسم ماشه را متوقف کند اما نتوانست رأی کافی را کسب کند.
نتیجه رأی گیری درباره قطعنامه لغو تحریم ها
طبق گزارش رسانه های بین المللی این قطعنامه تنها 4 رأی موافق از مجموع 15 عضو شورای امنیت دریافت کرد. کشورهایی که به این قطعنامه رأی مثبت دادند عبارت بودند از چین روسیه پاکستان و الجزایر. از آنجا که برای تصویب قطعنامه ها حداقل 9 رأی مثبت لازم است این طرح رد شد و نتوانست مانع اجرای مکانیسم ماشه شود.
مکانیسم ماشه چیست و چه معنایی دارد؟
مکانیسم ماشه یا Snapback یکی از بندهای توافق هسته ای سال 2015 است که به کشورهای عضو برجام اجازه می دهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران روند بازگشت خودکار تحریم های شورای امنیت را آغاز کنند. این تحریم ها شامل محدودیت های تسلیحاتی مالی و نفتی می شوند که فشار جدی بر اقتصاد ایران وارد خواهد کرد.
واکنش کشورهای مختلف به رأی شورای امنیت
- ایران مقامات ایرانی این روند را غیرقانونی و مغایر با برجام خوانده اند. وزارت خارجه ایران اعلام کرده است که تصمیم شورای امنیت بیشتر تحت فشار سیاسی آمریکا و متحدانش گرفته شده و فاقد مشروعیت است.
- آمریکا و اروپا ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی معتقدند که ایران به تعهدات هسته ای پایبند نبوده و فعال شدن مکانیسم ماشه برای حفظ امنیت بین المللی ضروری است.
- روسیه و چین این دو کشور با صراحت اعلام کرده اند که روند بازگشت تحریم ها می تواند تنش ها را تشدید کرده و مسیر دیپلماسی را سخت تر کند.
پیامدهای احتمالی برای اقتصاد ایران
با شکست قطعنامه و حرکت مکانیسم ماشه به جلو احتمال بازگشت تحریم های سازمان ملل علیه ایران از تاریخ 5 مهر 2025 جدی شده است. این تحریم ها به ویژه در حوزه فروش نفت مبادلات بانکی و صنایع دفاعی می توانند فشارهای تازه ای بر اقتصاد ایران وارد کنند. کارشناسان پیش بینی می کنند که در ماه های آینده اثرات این تصمیم در نرخ ارز تورم و سرمایه گذاری خارجی مشهود شود.
آینده برجام در هاله ای از ابهام
فعال شدن مکانیسم ماشه عملاً توافق هسته ای را وارد بحرانی تازه کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این رأی گیری می تواند سرآغاز پایان برجام باشد مگر آنکه مذاکرات جدیدی میان ایران و قدرت های جهانی آغاز شود. در عین حال برخی کشورها همچنان امیدوارند با میانجی گری دیپلماتیک بتوانند راهی برای بازگشت به میز مذاکره پیدا کنند.
زمان دقیق فعال شدن مکانیسم ماشه
بر اساس اعلام رسمی شورای امنیت سازمان ملل با شکست قطعنامه پیشنهادی برای ادامه لغو تحریم ها روند بازگشت تحریم ها طبق مکانیسم ماشه از 5 مهر 2025 (27 سپتامبر 2025) آغاز خواهد شد. این تاریخ زمان اجرایی شدن تصمیم شورا و بازگشت خودکار تحریم های بین المللی علیه ایران است. از این روز به بعد محدودیت های تسلیحاتی بانکی و نفتی دوباره برقرار می شوند و همه کشورها موظف به رعایت آن خواهند بود.
لیست کشور های که در فعال شدن مکانیزم ماشه علیه ایران شرکت کردند
آرا به این صورت بود؛
4 رأی موافق:
چین
روسیه
پاکستان
الجزایر
9 رأی مخالف:
بریتانیا
فرانسه
آمریکا
سیرالئون
اسلوونی
دانمارک
یونان
پاناما
سومالی
2 رأی ممتنع:
گویان
کرهجنوبی