حمله اسرائیل به میدان قدس تجریش
حمله اسرائیل به میدان قدس تجریش ، رویدادی که تهران را لرزاند
در میانه تنش های شدید میان ایران و اسرائیل در سال 2025 یک حمله موشکی به میدان قدس تجریش شمال شهر تهران را هدف قرار داد. این حمله که بازتاب گسترده ای در رسانه های داخلی و بین المللی داشت نه تنها از نظر نظامی بلکه از لحاظ روانی نیز تأثیر قابل توجهی بر افکار عمومی ایران گذاشت. در این مقاله به بررسی کامل این رویداد زمان و چگونگی حمله واکنش ها و پیامدهای آن می پردازیم.
زمان و محل دقیق حمله
در ساعت 15:00 به وقت تهران روز 25 خرداد 1404 (June 14, 2025) رخ داد. محل اصابت میدان قدس در منطقه تجریش بود یکی از شلوغ ترین و پررفت وآمدترین نقاط شمال پایتخت. این میدان به دلیل نزدیکی به بازار تجریش خطوط مترو و ایستگاه های تاکسی در ساعات بعدازظهر بسیار پرترافیک است.
شاهدان عینی گزارش داده اند که ابتدا صدای آژیرهای هشدار در بخش هایی از تهران به گوش رسید اما بسیاری از مردم فرصت واکنش نداشتند. تنها چند لحظه بعد دو انفجار مهیب پیاپی منطقه را لرزاند و دود و آتش از میدان قدس به آسمان برخاست.
نوع حمله و تسلیحات به کاررفته
تحلیل های اولیه مقامات نظامی ایران نشان می دهد که حمله از طریق موشک های دوربرد انجام شده است. برخی منابع غیررسمی مدعی شده اند که این موشک ها از نوع «Delilah» یا «LORA» اسرائیلی بوده اند که توانایی حمله دقیق به اهداف زیرساختی را دارند. سامانه های پدافند هوایی تهران تلاش کردند تا موشک ها را رهگیری کنند اما به گفته منابع رسمی به دلیل پرتاب هم زمان چند موشک از جهات مختلف یکی از موشک ها به هدف اصابت کرده است.
تلفات و خسارات واردشده
بر اساس اعلام اورژانس کشور در این حمله 12 نفر کشته و 59 نفر مجروح شدند. بیشتر قربانیان از رهگذران و شهروندان عادی بودند که در زمان وقوع حادثه در حال عبور از میدان یا انتظار برای تاکسی و مترو بودند. تعدادی از خودروها در اثر موج انفجار به شدت آسیب دیدند و شیشه ساختمان های اطراف تا شعاع چند صد متری شکسته شد. همچنین بخشی از خطوط برق و ارتباطی منطقه برای ساعاتی قطع گردید.
واکنش فوری نیروهای امدادی
در دقایق اولیه پس از حمله نیروهای آتش نشانی اورژانس و هلال احمر در محل حاضر شدند. تخلیه اضطراری خطوط مترو و ساختمان های مجاور با سرعت انجام شد. تصاویر منتشرشده از دوربین های ترافیکی نشان می داد که نیروهای امدادی به صورت هماهنگ مشغول اطفای حریق نجات مجروحان و انتقال آن ها به بیمارستان شهدای تجریش بودند.
وزارت بهداشت نیز اعلام کرد که ظرفیت بیمارستان های شمال تهران به حالت آماده باش درآمده و تیم های روان شناسی برای کمک به ساکنان منطقه اعزام شده اند.
واکنش رسمی جمهوری اسلامی ایران
ساعاتی پس از حمله وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بیانیه ای صادر کرد و این اقدام را «حمله ای تروریستی و نقض آشکار حاکمیت ملی» خواند. شورای عالی امنیت ملی نیز جلسه فوق العاده ای تشکیل داد تا درباره پاسخ مناسب به این حمله تصمیم گیری کند.
سخنگوی دولت ایران اعلام کرد
«حمله به میدان قدس تجریش تجاوز مستقیم به قلب پایتخت جمهوری اسلامی ایران است و بدون پاسخ نخواهد ماند.»
واکنش اسرائیل و جامعه بین المللی
مقامات رسمی اسرائیل در ابتدا به طور مستقیم مسئولیت حمله را بر عهده نگرفتند اما رسانه های عبری زبان گزارش دادند که این حمله بخشی از «مرحله جدید درگیری ها» با ایران بوده است. برخی تحلیلگران نظامی اسرائیلی نیز اشاره کردند که این حمله پیامی آشکار به تهران درباره «قابلیت هدف گیری دقیق» بوده است.
در سطح بین المللی سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا خواستار خویشتنداری دو طرف شدند. ایالات متحده ضمن حمایت از اسرائیل مدعی شد که ایران با حملات اخیر خود به خاک اسرائیل زمینه ساز این درگیری بوده است در مقابل روسیه و چین اقدام اسرائیل را محکوم کردند و آن را نقض قوانین بین المللی دانستند.
بازتاب گسترده در شبکه های اجتماعی
هم زمان با انتشار خبر حمله شبکه های اجتماعی به سرعت مملو از تصاویر ویدیوها و تحلیل های مردمی شد. بسیاری از شهروندان تهرانی لحظاتی پس از حمله ویدیوهایی از دود و آتش میدان قدس منتشر کردند که بازدید میلیونی داشت. هشتگ های #تجریش و #میدان_قدس برای چندین ساعت در توییتر فارسی و اینستاگرام ترند شدند.
در عین حال برخی کاربران نسبت به اصالت برخی ویدیوها تردید وارد کردند و رسانه هایی مانند تابناک نیز هشدار دادند که برخی تصاویر دست کاری شده یا تولیدشده با هوش مصنوعی در حال انتشار است.
تأثیر روانی حمله بر شهروندان تهران
این اولین بار در تاریخ معاصر بود که بخش شمالی تهران هدف مستقیم حمله موشکی قرار می گرفت. تا پیش از این حملات موشکی عمدتاً در مناطق مرزی یا پایگاه های نظامی متمرکز بود. این رویداد احساس امنیت شهروندان تهرانی را به شدت تحت تأثیر قرار داد.
برخی خانواده ها برای مدتی خانه های خود را ترک کردند و تعدادی از مدارس و مراکز اداری منطقه تجریش یک روز پس از حمله تعطیل شدند. کارشناسان روان شناسی هشدار دادند که این حمله می تواند باعث افزایش اضطراب استرس پس از سانحه (PTSD) و بی اعتمادی اجتماعی در شهروندان شود.
بررسی ابعاد نظامی و امنیتی حمله
کارشناسان نظامی معتقدند که این حمله نشان دهنده تغییر در استراتژی جنگی اسرائیل است. تا پیش از این حملات اسرائیل عمدتاً محدود به اهداف نظامی در سوریه یا تأسیسات هسته ای ایران بود اما هدف قرار دادن یک میدان شهری در قلب تهران نشان از مرحله ای جدید از نبرد دارد.
از سوی دیگر برخی تحلیلگران ایرانی این حمله را نشانه ای از نقص یا فشار بیش از حد بر سامانه های پدافندی دانستند. احتمالاً حمله با چند موشک به طور هم زمان انجام شده تا سامانه دفاعی از کار بیفتد یا دچار تأخیر در رهگیری شود.
پیامدهای سیاسی و دیپلماتیک حمله
این حمله بلافاصله باعث افزایش تنش ها در سطح منطقه ای و جهانی شد. دولت ایران تهدید کرد که پاسخ «قاطع و دردناکی» به اسرائیل خواهد داد. هم زمان برخی کشورهای همسایه نگرانی خود را از گسترش جنگ به کل خاورمیانه ابراز کردند.
از نظر دیپلماتیک این حمله باعث شد مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که به واسطه کشورهای ثالث در حال انجام بود متوقف شود. همچنین روابط ایران با کشورهای اروپایی وارد مرحله ای پرتنش شد زیرا اروپا تلاش داشت دو طرف را به آتش بس نسبی ترغیب کند.
بازسازی میدان قدس و وضعیت کنونی
چند روز پس از حمله عملیات پاک سازی و بازسازی میدان قدس آغاز شد. شیشه ها و تابلوهای آسیب دیده تعویض شدند و بخش های تخریب شده زیرساختی ترمیم شدند. با این حال رد آثار انفجار هنوز در برخی ساختمان ها قابل مشاهده است.
شهرداری تهران اعلام کرد که قصد دارد علاوه بر بازسازی یادبودی برای قربانیان این حمله در میدان قدس نصب کند تا یاد آن ها زنده بماند.
نقطه عطفی در جنگ ایران و اسرائیل
حمله اسرائیل به میدان قدس تجریش را می توان یکی از مهم ترین و پر سر و صداترین رویدادهای جنگ ایران و اسرائیل دانست. این حمله نه تنها نشان دهنده قدرت تهاجمی اسرائیل بود بلکه آسیب پذیری پایتخت ایران را نیز آشکار کرد. از سوی دیگر واکنش ایران به این حمله می تواند مسیر جنگ را تعیین کند مسیری که ممکن است به تشدید بیشتر درگیری ها یا تلاش برای آتش بس منجر شود.
در هر صورت آنچه مسلم است حمله به میدان قدس تجریش برای مدت ها در حافظه تاریخی مردم ایران باقی خواهد ماند به عنوان روزی که آژیرها در قلب تهران به صدا درآمدند.
