خرم آباد

خرم آباد مرکز استان لرستان یکی از زیباترین و تاریخی ترین شهرهای غرب ایران است که در دل رشته کوه زاگرس جای گرفته است. این شهر با طبیعتی کوهستانی رودخانه های زلال آثار باستانی و فرهنگی غنی همواره مورد توجه گردشگران پژوهشگران و علاقه مندان به تاریخ و طبیعت بوده است.

موقعیت جغرافیایی و اقلیم خرم آباد

خرم آباد کجاست؟

خرم آباد در جنوب غربی ایران در قلب رشته کوه زاگرس قرار دارد. این شهر از شمال به بروجرد از جنوب به پلدختر از شرق به الشتر و از غرب به استان ایلام محدود می شود. قرارگیری در دامنه های زاگرس باعث شده تا خرم آباد دارای چشم اندازهای طبیعی منحصربه فردی باشد.

آب وهوای خرم آباد چگونه است؟

خرم آباد دارای آب وهوای معتدل کوهستانی است. تابستان هایی گرم و خشک و زمستان هایی سرد و پر باران دارد. بارندگی در این منطقه نسبتاً زیاد است و به همین دلیل شهر دارای پوشش گیاهی انبوه و چشمه های فراوان است.

تاریخچه خرم آباد از دوران باستان تا معاصر

خرم آباد در دوران عیلامی و ماد

برخی از باستان شناسان معتقدند که سکونت در خرم آباد به هزاران سال پیش بازمی گردد. محوطه های باستانی در اطراف شهر شواهدی از تمدن عیلامی و ماد را نشان می دهند. وجود تپه ها و آثار سفالی به ویژه در مناطق اطراف قلعه فلک الافلاک این ادعا را تقویت می کند.

دوره ساسانی و قلعه فلک الافلاک

در دوره ساسانی قلعه فلک الافلاک ساخته شد و به عنوان یکی از مراکز نظامی و حکومتی استفاده می شد. این قلعه که بر فراز تپه ای مشرف به شهر قرار دارد یکی از برجسته ترین نمادهای تاریخی خرم آباد است.

دوره اسلامی و حکومت های محلی

در دوره اسلامی خرم آباد به عنوان مرکز حکمرانی برخی حکومت های محلی مانند اتابکان لر شهرت یافت. این شهر در دوران صفوی و قاجار نیز اهمیت استراتژیک داشت و به عنوان محل سکونت حکام منطقه ای مطرح بود.

مردم شناسی زبان و فرهنگ مردم خرم آباد

مردم خرم آباد به چه زبانی صحبت می کنند؟

زبان غالب مردم خرم آباد لری است؛ لهجه ای از زبان لری فیلی که ریشه ای کهن در میان اقوام لر دارد. فارسی نیز در آموزش و ارتباطات رسمی استفاده می شود.

قومیت و مذهب

اکثریت جمعیت خرم آباد را لرها تشکیل می دهند که به مهمان نوازی فرهنگ شفاهی غنی موسیقی محلی و آیین های سنتی شناخته می شوند. مذهب اکثریت مردم شیعه دوازده امامی است.

جاذبه های گردشگری و طبیعی خرم آباد

قلعه فلک الافلاک؛ نگین تاریخی لرستان

این قلعه که بر فراز تپه ای در مرکز شهر قرار دارد نماد اصلی خرم آباد است. فلک الافلاک با معماری ساسانی تالارهای موزه ای برج های مراقبتی و چشم انداز زیبا از شهر مقصد اصلی گردشگران است.

دریاچه کیو

دریاچه کیو دریاچه ای طبیعی با آبی زلال در شمال غربی شهر است. این مکان با امکانات تفریحی قایق سواری و فضای سبز گسترده یکی از محبوب ترین مراکز گردشگری شهری به شمار می رود.

آبشار بیشه

در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری از خرم آباد آبشار بیشه در دل جنگل های بلوط و کوه های زاگرس قرار دارد. این آبشار به عنوان یکی از زیباترین آبشارهای ایران شهرت دارد.

گرداب سنگی و چشمه گلستان

گرداب سنگی یک سازه مهندسی باستانی برای مدیریت آب در دوره ساسانی است که هنوز هم جریان دارد. چشمه گلستان نیز در نزدیکی قلعه فلک الافلاک از جمله جاذبه های طبیعی درون شهری است.

غذاهای محلی خرم آباد

خورشت قورمه سبزی لری

این خورشت که با گوشت گوسفند سبزی های محلی و ادویه های بومی تهیه می شود طعمی متفاوت با نسخه های دیگر ایران دارد.

کباب بختیاری و آش کلنگ

کباب بختیاری با گوشت تازه و چربی متعادل یکی از غذاهای اصلی مردم خرم آباد است. همچنین آش کلنگ که با سبزی های کوهی و حبوبات پخته می شود غذای سنتی دیگری ست که در زمستان مصرف می شود.

نان های محلی

نان تیری نان کاک و نان شیرین لری از جمله نان هایی هستند که در خرم آباد پخته می شوند و در جشن ها و مناسبت های مختلف سرو می شوند.

آموزش دانشگاه ها و مراکز فرهنگی خرم آباد

دانشگاه لرستان

این دانشگاه یکی از مهم ترین مراکز آموزش عالی غرب کشور است که در رشته های فنی علوم انسانی کشاورزی و علوم پایه فعالیت دارد.

دانشگاه علوم پزشکی خرم آباد

دانشگاه علوم پزشکی لرستان نقش مؤثری در ارائه خدمات بهداشتی و تربیت نیروی انسانی حوزه سلامت در استان دارد.

مراکز فرهنگی و هنری

فرهنگ سرای مهر نگارخانه ها کتابخانه مرکزی و خانه هنرمندان از جمله مراکز فرهنگی شهر هستند که در ارتقای سطح هنر و دانش نقش دارند.

اقتصاد و اشتغال در خرم آباد

کشاورزی و دامداری

خرم آباد به دلیل اقلیم مناسب و زمین های حاصل خیز قطب تولید گندم جو نخود و میوه هایی مانند انار گردو و بادام است. دامداری سنتی و صنعتی نیز در اطراف شهر رواج دارد.

صنایع کوچک و متوسط

صنایع لبنی بسته بندی فرآورده های گوشتی و صنایع چوبی از جمله حوزه های فعال اقتصادی در خرم آباد هستند.

گردشگری و صنایع دستی

با رونق گردشگری صنایع دستی چون گلیم بافی جاجیم نمدمالی و هنرهای چوبی بازار خوبی در این شهر دارند.

حمل ونقل و دسترسی ها

فرودگاه خرم آباد

فرودگاه خرم آباد پروازهای داخلی به شهرهایی مانند تهران مشهد کیش و اهواز را برقرار کرده و نقش مهمی در اتصال استان به سایر مناطق کشور دارد.

راه آهن و جاده ها

راه آهن خرم آباد در دست توسعه است و جاده های این شهر به سمت خوزستان کرمانشاه و تهران از اهمیت استراتژیک برخوردارند.

حمل ونقل شهری

سیستم حمل ونقل عمومی شامل تاکسی مینی بوس و اتوبوس در سطح شهر فعال است. تاکسی های اینترنتی نیز در حال گسترش هستند.

مشاهیر آیین ها و فرهنگ مردمی

مشاهیر خرم آباد

از چهره های برجسته خرم آباد می توان به استاد علی اکبر شکارچی (موسیقی دان) محمدجعفر یاحقی (ادیب) و حسن روح الامینی (دانشمند و فعال فرهنگی) اشاره کرد.

آیین های محلی

آیین هایی چون نوروزگاه عزاداری های سنتی جشن برداشت و مراسم عاشورایی از جمله رسوم فرهنگی و مذهبی مردم خرم آباد هستند.

موسیقی لری

موسیقی سنتی لری با سازهایی مانند کمانچه تنبک سرنا و دهل بخش جدایی ناپذیر فرهنگ خرم آباد است. آوازهای لری حماسی عاشقانه و آیینی در مناسبت های مختلف نواخته می شوند.

چالش ها و چشم انداز آینده خرم آباد

مشکلات زیست محیطی

با گسترش شهرنشینی برخی از منابع طبیعی مانند جنگل ها و رودخانه ها در معرض خطر قرار گرفته اند. حفظ تعادل اکولوژیکی منطقه یکی از اولویت های آینده خرم آباد است.

توسعه پایدار شهری

سرمایه گذاری در زیرساخت های گردشگری بازآفرینی بافت تاریخی مدیریت منابع آبی و گسترش فضاهای سبز می تواند آینده ای روشن برای این شهر رقم بزند.