بندرعباس

بندرعباس؛ دروازه طلایی ایران به خلیج فارس

شهر بندرعباس مرکز استان هرمزگان یکی از مهم ترین شهرهای بندری و اقتصادی ایران است که در ساحل شمالی خلیج فارس قرار دارد. این شهر با تاریخچه ای کهن موقعیت استراتژیک ممتاز فرهنگ غنی و طبیعتی خاص نقش مهمی در تجارت گردشگری و صنعت کشور ایفا می کند.

موقعیت جغرافیایی بندرعباس و ویژگی های اقلیمی آن

بندرعباس کجا قرار دارد؟

بندرعباس در جنوب ایران در کناره های شمالی تنگه هرمز و خلیج فارس واقع شده است. این شهر از شمال به کوه های زاگرس جنوبی از شرق به شهرستان میناب از غرب به بندرلنگه و از جنوب به آب های آزاد خلیج فارس محدود می شود.

آب و هوای بندرعباس چگونه است؟

بندرعباس آب وهوایی گرم و مرطوب دارد. تابستان های بسیار گرم و شرجی و زمستان های معتدل ویژگی اقلیم این شهر است. میانگین دمای تابستانی به بالای ۴۵ درجه سانتی گراد می رسد و میزان بارندگی در سال کم و عمدتاً در زمستان است.

تاریخچه بندرعباس؛ از گمبرون تا امروز

شهر بندرعباس در دوران باستان و اسلامی

بندرعباس با نام قدیمی گمبرون شناخته می شد. این منطقه از دوران ساسانی به عنوان بندری مهم مورد استفاده قرار می گرفت. در دوره اسلامی به ویژه دوران صفوی بندر گمبرون اهمیت ویژه ای یافت.

تغییر نام به بندرعباس

در دوره شاه عباس صفوی پس از آزادسازی بندر از اشغال پرتغالی ها نام آن به افتخار شاه عباس به بندرعباس تغییر یافت.

بندرعباس در دوره معاصر

با توسعه تجارت دریایی احداث بندر شهید رجایی و بندر شهید باهنر و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی بندرعباس به یکی از حیاتی ترین نقاط اقتصادی کشور تبدیل شده است.

جمعیت زبان و فرهنگ مردم بندرعباس

زبان مردم بندرعباس چیست؟

زبان غالب مردم بندرعباس فارسی با لهجه بندری است. در کنار آن زبان های بومی مانند عربی بلوچی و برخی گویش های آفریقایی به دلیل مهاجرت های تاریخی نیز رایج هستند.

قومیت و مذهب

مردم بندرعباس ترکیبی از فارس ها عرب ها بلوچ ها آفریقایی تبارها و اقوام محلی هستند. مذهب غالب شیعه دوازده امامی است هرچند اقلیت های سنی و زرتشتی نیز در این شهر حضور دارند.

فرهنگ و آداب و رسوم

فرهنگ بندرعباس غنی از آیین های محلی موسیقی بندری جشن های سنتی و غذاهای دریایی خاص است. مراسم عروسی و عزاداری در بندرعباس با رقص و موسیقی بومی همراه است.

جاذبه های گردشگری و طبیعی شهر بندرعباس

سواحل بندرعباس

سواحل ماسه ای و صخره ای بندرعباس یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری این شهر هستند. ورزش های آبی قایق سواری و ماهیگیری از جمله تفریحات محبوب اند.

معبد هندوها

معبد هندوها یا “معبد گَنگا” از آثار تاریخی دوران قاجار در بندرعباس است که توسط بازرگانان هندی ساخته شد و معماری ویژه ای دارد.

حمام گله داری

این حمام تاریخی مربوط به دوران قاجار است و نمونه ای از معماری سنتی جنوب ایران به شمار می رود.

بازار سنتی بندرعباس

بازار قدیمی بندرعباس با حال و هوای سنتی محل عرضه صنایع دستی لباس های محلی ماهی تازه ادویه ها و سوغاتی های مخصوص جنوب است.

جزایر اطراف

دسترسی آسان بندرعباس به جزایری همچون قشم هرمز و لارک این شهر را به پایگاه اصلی سفرهای دریایی تبدیل کرده است.

غذاهای محلی بندرعباس

قلیه ماهی

قلیه ماهی یکی از غذاهای سنتی و محبوب بندرعباس است که با ماهی تازه تمر هندی و ادویه های تند طبخ می شود.

هریسه و هواری

هریسه غذایی شبیه حلیم است که با گوشت و گندم پخته می شود. هواری نیز نوعی غذای برنجی با ماهی یا میگو است.

نان های محلی

نان تمشی نان رُتی و نان خمیر از جمله نان های سنتی مردم بندرعباس هستند.

آموزش عالی و دانشگاه ها در بندرعباس

دانشگاه هرمزگان

دانشگاه هرمزگان یکی از دانشگاه های معتبر جنوب ایران است که در رشته های مختلف فنی مهندسی و علوم دریایی فعالیت دارد.

دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان

این دانشگاه مرکز اصلی آموزش پزشکی و خدمات درمانی استان است و چندین بیمارستان آموزشی تحت پوشش دارد.

سایر مراکز آموزشی

دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس دانشگاه پیام نور و مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی نیز نقش مهمی در ارتقای علمی شهر دارند.

اقتصاد بندرعباس؛ دروازه تجارت ایران

بنادر تجاری

بندر شهید رجایی و بندر شهید باهنر از مهم ترین بنادر تجاری ایران هستند که بیش از ۷۰٪ بار وارداتی کشور از طریق آنها تخلیه یا بارگیری می شود.

صنایع سنگین و انرژی

بندرعباس با وجود پالایشگاه نفت نیروگاه های برق کارخانجات فولاد و آلومینیوم یکی از قطب های صنایع سنگین کشور به شمار می رود.

شیلات و آبزی پروری

صنعت شیلات و پرورش میگو و ماهی در بندرعباس رونق بالایی دارد و بخشی از صادرات غیرنفتی استان را تشکیل می دهد.

گردشگری دریایی

با توسعه زیرساخت های بندری و دریایی گردشگری ساحلی تورهای جزیره گردی و تفریحات آبی به یکی از منابع اقتصادی مهم بندرعباس تبدیل شده است.

حمل ونقل و دسترسی ها در بندرعباس

فرودگاه بین المللی بندرعباس

فرودگاه بندرعباس پروازهای داخلی به تهران مشهد شیراز و پروازهای خارجی به دوبی مسقط و دیگر مقاصد خلیج فارس را پوشش می دهد.

راه آهن و جاده های ارتباطی

بندرعباس از طریق راه آهن به شبکه ریلی سراسری کشور متصل است. همچنین جاده های اصلی بندرعباس را به استان های کرمان فارس و بوشهر متصل می کنند.

حمل ونقل دریایی

بندرعباس یکی از مراکز اصلی حمل ونقل دریایی ایران است و با داشتن اسکله های متعدد مسافری و باری نقش کلیدی در تردد کالا و مسافر ایفا می کند.

مشاهیر و چهره های برجسته بندرعباس

احمد نادعلیان

هنرمند معاصر و از چهره های برجسته هنر محیطی ایران اهل بندرعباس است.

موسیقی دانان و هنرمندان محلی

بندرعباس زادگاه بسیاری از نوازندگان موسیقی بندری و هنرمندان شناخته شده در حوزه موسیقی محلی ایران است.

فرهنگ آیین ها و جشنواره های بندرعباس

مراسم سنتی نوروز صیاد

یکی از آیین های خاص مردم بندرعباس جشن نوروز صیاد است که برای شکرگزاری از دریا و طبیعت برگزار می شود.

موسیقی بندری

موسیقی بندری با سازهایی همچون نی انبان دهل طبل عود و آوازهای محلی بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ مردم بندرعباس است.

جشنواره ها

جشنواره های غذاهای دریایی موسیقی بومی و نمایشگاه های صنایع دستی در طول سال در بندرعباس برگزار می شود.

چالش ها و چشم انداز آینده بندرعباس

چالش های زیست محیطی

گرم شدن آب و هوا آلودگی های صنعتی و کمبود منابع آب از چالش های عمده بندرعباس هستند.

توسعه پایدار و حمل ونقل سبز

برنامه های توسعه شهری با تمرکز بر حفظ محیط زیست گسترش حمل ونقل عمومی و افزایش فضاهای سبز در دستور کار مدیریت شهری بندرعباس قرار دارد.

نتیجه گیری چرا بندرعباس اهمیت راهبردی دارد؟

بندرعباس با موقعیت استراتژیک بی نظیر ظرفیت های بالای تجاری صنعتی و گردشگری و فرهنگ غنی بومی یکی از مهم ترین شهرهای ایران است. این شهر پیونددهنده اقتصاد ملی به آب های آزاد و جهان است و نقش آن در آینده توسعه اقتصادی کشور بسیار تعیین کننده خواهد بود.