بلاروس

کشور بلاروس (Belarus) کشوری در شرق اروپا است که با روسیه اوکراین لهستان لیتوانی و لتونی هم مرز است. این کشور که در طول تاریخ تحت سلطه امپراتوری های مختلف بوده پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 استقلال یافت. بلاروس امروز با ترکیبی از سنت های اسلاوی فضای سیاسی بسته و موقعیت ژئوپلیتیکی خاص شناخته می شود.

موقعیت جغرافیایی کشور بلاروس کجاست؟

بلاروس در مرکز اروپای شرقی قرار دارد و فاقد مرز دریایی است. این کشور حدود 207,600 کیلومتر مربع مساحت دارد و بیشتر مناطق آن از جلگه ها و جنگل ها تشکیل شده است. بلاروس از شمال به لیتوانی و لتونی از شرق به روسیه از جنوب به اوکراین و از غرب به لهستان متصل است. موقعیت جغرافیایی این کشور آن را به یکی از پل های ارتباطی استراتژیک میان شرق و غرب اروپا تبدیل کرده است.

جمعیت کشور بلاروس چقدر است؟

بر اساس برآوردهای سال 2024 جمعیت بلاروس حدود 9.2 میلیون نفر است. اکثریت جمعیت را بلاروسی ها تشکیل می دهند اما اقلیت هایی مانند روس ها لهستانی ها اوکراینی ها و یهودیان نیز در این کشور زندگی می کنند. زبان رسمی کشور بلاروسی است ولی زبان روسی نیز کاربرد گسترده ای دارد و در بسیاری از زمینه ها زبان غالب محسوب می شود.

پایتخت بلاروس؛ شهر مینسک

مینسک (Minsk) پایتخت و بزرگ ترین شهر بلاروس است. این شهر با بیش از 2 میلیون نفر جمعیت مرکز سیاسی اقتصادی و فرهنگی کشور محسوب می شود. مینسک همچنین مقر اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS) است که پس از فروپاشی شوروی شکل گرفت. زیرساخت های مدرن شبکه حمل ونقل منظم و دانشگاه های معتبر از جمله ویژگی های مهم مینسک هستند.

تاریخچه بلاروس از گذشته تا امروز

دوران کهن تا قرون وسطی

منطقه بلاروس از دیرباز محل سکونت قبایل اسلاوی شرقی بوده است. در قرن 9 میلادی این منطقه بخشی از حکومت روس کیف شد و بعدها تحت سلطه شاهزادگان محلی قرار گرفت.

اتحاد با لهستان و لیتوانی

در قرن 14 سرزمین بلاروس به دوک نشین بزرگ لیتوانی پیوست و سپس تحت اتحادیه لهستان-لیتوانی درآمد. در این دوره فرهنگ غربی و مسیحیت کاتولیک به منطقه نفوذ کرد.

امپراتوری روسیه و بلشویک ها

در قرن 18 و پس از تجزیه لهستان بلاروس به بخشی از امپراتوری روسیه تبدیل شد. در پی انقلاب 1917 جمهوری بلاروس اعلام شد ولی به سرعت به جمهوری شوروی بلاروس تبدیل گشت و نهایتاً در سال 1922 به اتحاد شوروی پیوست.

جنگ جهانی دوم

بلاروس در جنگ جهانی دوم آسیب فراوان دید. بیش از 2 میلیون نفر از مردم بلاروس در این جنگ جان باختند. شهرها و زیرساخت ها به طور گسترده تخریب شدند.

استقلال پس از فروپاشی شوروی

در تاریخ 25 آگوست 1991 بلاروس اعلام استقلال کرد. از آن زمان تا امروز این کشور تحت رهبری الکساندر لوکاشنکو قرار دارد که از سال 1994 رئیس جمهور است.

ساختار سیاسی بلاروس چگونه است؟

بلاروس یک جمهوری ریاستی است اما نظام سیاسی آن با انتقادات گسترده از سوی جامعه بین المللی مواجه است. لوکاشنکو که از او به عنوان “آخرین دیکتاتور اروپا” یاد می شود از سال 1994 بدون تغییر در قدرت باقی مانده است. قدرت در این کشور به شدت متمرکز در ریاست جمهوری است و مخالفان سیاسی غالباً با سرکوب روبه رو می شوند.

پارلمان و قانون گذاری

پارلمان بلاروس از دو مجلس تشکیل شده است مجلس نمایندگان و شورای جمهوری. با این حال نقش پارلمان در تصمیم گیری ها محدود است و بیشتر نقش تزئینی دارد.

اقتصاد بلاروس؛ از صنعت سنگین تا کشاورزی

اقتصاد برنامه ریزی شده با رنگ و بوی سوسیالیستی

اقتصاد بلاروس همچنان ویژگی هایی از سیستم برنامه ریزی شده شوروی را حفظ کرده است. بخش عمده ای از صنایع شرکت های دولتی هستند. تولید ماشین آلات کامیون مواد شیمیایی و فراورده های نفتی از ستون های اصلی اقتصاد کشور محسوب می شوند.

وابستگی به روسیه

بلاروس به شدت به روسیه وابسته است. صادرات انرژی ارزان از روسیه همکاری نظامی و تبادلات تجاری گسترده از نشانه های این وابستگی هستند. همچنین بسیاری از کالاهای بلاروس به بازارهای روسیه صادر می شود.

کشاورزی در بلاروس

بیش از 40 درصد از اراضی بلاروس قابل کشاورزی است. تولید سیب زمینی گندم شیر گوشت و محصولات لبنی از جمله محصولات کشاورزی مهم کشور هستند.

فرهنگ مردم بلاروس چگونه است؟

فرهنگ بلاروس ترکیبی از سنت های اسلاوی شرقی مسیحیت ارتدوکس و تأثیرات شوروی سابق است. جشن های ملی موسیقی فولکلور رقص های سنتی ادبیات و زبان نقش مهمی در هویت فرهنگی این کشور دارند.

زبان و ادبیات

زبان بلاروسی یکی از زبان های اسلاوی شرقی است و ادبیات بلاروس از قرون وسطی تاکنون توسعه یافته. شاعران و نویسندگانی مانند یانکا کوپالا و یاکوب کولاس تأثیر زیادی در ادبیات این کشور داشته اند.

دین در بلاروس

اکثریت مردم بلاروس پیرو کلیسای ارتدوکس شرقی هستند. همچنین اقلیت هایی از کاتولیک ها پروتستان ها و یهودیان نیز در کشور حضور دارند. نقش دین در سیاست و جامعه نسبت به کشورهای غربی کمتر است.

آموزش و دانشگاه های بلاروس

نظام آموزشی بلاروس رایگان و اجباری است. نرخ سواد در کشور بیش از 99 درصد است. دانشگاه دولتی بلاروس در مینسک یکی از معتبرترین دانشگاه های منطقه محسوب می شود و دانشجویان بین المللی نیز در آن تحصیل می کنند.

صنعت گردشگری در کشور بلاروس

بلاروس با وجود موقعیت جغرافیایی مناسب و جاذبه های تاریخی هنوز در صنعت گردشگری به طور کامل شکوفا نشده است. با این حال سالانه هزاران گردشگر از کشورهای همسایه از قلعه های تاریخی پارک های ملی و بناهای دوران شوروی بازدید می کنند.

جاذبه های دیدنی بلاروس

• قلعه میر (Mir Castle)؛ بنای ثبت شده در یونسکو

• پارک ملی Belovezhskaya Pushcha؛ محل زندگی گاومیش های اروپایی

• کلیسای سنت سیمئون و هلنا در مینسک

• موزه جنگ بزرگ میهنی

روابط خارجی و سیاست بین الملل

بلاروس عضو سازمان ملل اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. در سال های اخیر به دلیل سرکوب اعتراضات داخلی روابط این کشور با اتحادیه اروپا و آمریکا به شدت تیره شده است. در مقابل روابط با روسیه مستحکم تر شده و همکاری های نظامی و اقتصادی افزایش یافته است.

نظام دفاعی و ارتش بلاروس

ارتش بلاروس حدود 60,000 نیروی فعال دارد. بیشتر تجهیزات نظامی این کشور ساخت روسیه است. بلاروس از متحدان نظامی روسیه محسوب می شود و رزمایش های مشترک منظمی بین دو کشور برگزار می شود.

وضعیت حقوق بشر در بلاروس

سازمان های بین المللی همچون عفو بین الملل و دیده بان حقوق بشر بارها نقض آزادی های مدنی در بلاروس را محکوم کرده اند. روزنامه نگاران فعالان سیاسی و شهروندان معترض معمولاً با بازداشت زندان و محدودیت های شدید مواجه می شوند.

بلاروس و تحریم های بین المللی

پس از انتخابات مناقشه برانگیز سال 2020 و سرکوب شدید معترضان اتحادیه اروپا آمریکا و بریتانیا تحریم هایی علیه مقامات بلاروسی اعمال کردند. این تحریم ها شامل مسدود شدن دارایی ها و محدودیت های سفر هستند.

فناوری و اینترنت در بلاروس

رشد اینترنت در بلاروس با سرعت متوسطی پیش رفته است. در عین حال دسترسی به اینترنت تحت نظارت شدید دولت قرار دارد و بسیاری از سایت های خبری مستقل مسدود شده اند. شبکه های اجتماعی و ابزارهای رمزنگاری شده نیز گاهی با محدودیت همراه هستند.

آینده کشور بلاروس؛ چشم انداز تغییر یا تداوم؟

کشور بلاروس با چالش های زیادی روبه رو است فشارهای اقتصادی نارضایتی های سیاسی مهاجرت نیروی کار و وابستگی شدید به روسیه. با این حال وجود نسل جوان تحصیل کرده و آشنایی با فضای جهانی امید به تغییرات تدریجی در آینده را زنده نگه داشته است.