صنعت موسیقی رپ

رپ چیست؟ رپ یکی از شاخه های اصلی موسیقی هیپ هاپ است که با خواندن ریتمیک و قافیه دار کلمات بر روی بیت های موسیقیایی همراه می شود. در رپ تمرکز بیشتر بر بیان کلمات محتوا و تکنیک های فلو است تا ملودی. این سبک موسیقی به دلیل بیان صریح مشکلات اجتماعی اعتراض به بی عدالتی ها و انتقال پیام های شخصی یا گروهی شناخته می شود.
در رپ هنرمندان با استفاده از قافیه بندی های پیچیده و ریتم های متنوع داستان هایی درباره زندگی روزمره فرهنگ خیابانی دغدغه های اجتماعی و تجربیات شخصی خود بازگو می کنند. این سبک از موسیقی به دلیل ماهیت انتقادی و صریح خود محبوبیت زیادی در بین نسل های جوان پیدا کرده است.

رپ فقط محدود به یک سبک خوانندگی نیست؛ بلکه سبکی از زندگی و فرهنگی گسترده تر را شامل می شود که عناصر دیگری چون گرافیتی بی بویینگ (رقص خیابانی) و دی جیینگ را نیز در بر می گیرد. هنرمندان رپ اغلب نه تنها به عنوان خواننده بلکه به عنوان فعال اجتماعی نیز شناخته می شوند که صدای جوامع بی صدا هستند.

تاریخچه رپ

تاریخچه رپ به دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی در ایالات متحده بازمی گردد زمانی که جنبش هیپ هاپ در محله های برانکس نیویورک شکل گرفت. در ابتدا رپ به عنوان راهی برای سرگرمی در مهمانی های خیابانی استفاده می شد. دی جی ها با استفاده از دو دستگاه گرامافون بیت های ریتمیک ایجاد می کردند و ام سی ها (MC) یا همان مسترهای مراسم روی این بیت ها شروع به شعرخوانی و تشویق جمعیت می کردند.

با گذر زمان رپ از یک سرگرمی خیابانی به یک جنبش فرهنگی تمام عیار تبدیل شد. هنرمندانی مانند Grandmaster Flash Afrika Bambaataa و The Sugarhill Gang از اولین نام های برجسته این سبک بودند که رپ را به استودیوهای ضبط و در نهایت به رادیو و تلویزیون آوردند.
دهه ۸۰ میلادی زمان طلایی برای تثبیت جایگاه رپ بود. هنرمندانی مانند Run-DMC و Public Enemy رپ را به عنوان یک سلاح برای اعتراض به نابرابری های اجتماعی و نژادی به کار گرفتند و صدای مردم کوچه و خیابان شدند.

در دهه های بعدی رپ با ورود به بازار جهانی تبدیل به پدیده ای بین المللی شد. هنرمندان رپ توانستند با ترکیب فرهنگ های محلی و زبان های مختلف این سبک را به گوش میلیون ها نفر در سراسر دنیا برسانند.

رپ در آمریکا

آمریکا زادگاه اصلی رپ و هیپ هاپ است. در این کشور رپ فراتر از یک سبک موسیقی به یک فرهنگ و جنبش اجتماعی-سیاسی تبدیل شده است. رپ در آمریکا بستری برای بیان دغدغه های نسل های محروم اعتراض به تبعیض نژادی فقر خشونت شهری و مسائل هویتی بوده است.

سبک های مختلفی از رپ در آمریکا شکل گرفته اند؛ مانند “گنگستا رپ” “Conscious Rap” “Trap” و “Boom Bap”. هرکدام از این سبک ها ویژگی ها و پیام های خاص خود را دارند. گنگستا رپ بیشتر بر زندگی خیابانی و واقعیت های تلخ آن تمرکز دارد در حالی که Conscious Rap پیام های آگاهی بخش اجتماعی ارائه می کند.

ستارگانی مانند Tupac Shakur The Notorious B.I.G Nas Jay-Z و Eminem تنها برخی از چهره های تأثیرگذار در رپ آمریکا هستند که مرزهای این سبک را گسترش دادند و آن را به یکی از محبوب ترین ژانرهای موسیقی در سطح جهانی تبدیل کردند.

علاوه بر جنبه های هنری رپ در آمریکا تأثیر فرهنگی عظیمی داشته است. از مد لباس گرفته تا زبان خیابانی و حتی سیاست رپ نقشی غیرقابل انکار در شکل دهی به فرهنگ معاصر آمریکا ایفا کرده است.

ظهور رپ در ایران

رپ ایران در دهه ۱۳۸۰ شمسی به صورت زیرزمینی و به دور از جریان های رسمی موسیقی کشور آغاز شد. محدودیت های قانونی و فرهنگی باعث شد رپرهای ایرانی کار خود را خارج از رسانه های رسمی شروع کنند.
در ابتدا آثار هنرمندان رپ ایرانی بیشتر از طریق اینترنت و شبکه های اجتماعی دست به دست می شد. این هنرمندان با الهام از تجربیات شخصی و مشکلات اجتماعی سبک خاصی از رپ را ارائه دادند که با فرهنگ بومی ایران گره خورده است.

از اولین رپرهای ایرانی می توان به هنرمندانی مانند هیچکس یاس و پیشرو اشاره کرد که با شعرهای اعتراضی و دغدغه های اجتماعی خود محبوبیت زیادی در بین نسل جوان پیدا کردند. آن ها به مسائل مهمی چون بیکاری مشکلات اقتصادی تبعیض اجتماعی و محدودیت های فرهنگی پرداختند و صدای نسل معترض ایران شدند.

با گذشت زمان رپ ایرانی نه تنها جایگاه ویژه ای در بین جوانان پیدا کرد بلکه توانست وارد بازار موسیقی نیمه رسمی هم شود. بسیاری از رپرهای ایرانی امروز با استفاده از بسترهای آنلاین کنسرت های مجازی و انتشار گسترده آثار خود به مخاطبان بین المللی نیز دست یافته اند.
رپ در ایران همچنان با چالش های خاص خود مواجه است اما این سبک موسیقی حالا به بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ معاصر جوانان ایرانی تبدیل شده است.