الناز شاکردوست
الناز شاکردوست (Elnaz Shakerdoost) از جمله بازیگرانی است که با پشتکار و انتخاب های هوشمندانه توانسته طی دو دهه اخیر جایگاهی خاص در سینمای ایران پیدا کند. حضور مداوم در آثار متفاوت و چالش برانگیز تنوع نقش ها و موفقیت در جشنواره های داخلی و خارجی تصویر روشنی از یک هنرمند جدی و متعهد به هنر ارائه می دهد.
الناز شاکردوست
| تاریخ تولد | 7 تیر 1363 |
|---|---|
| پیشه | بازیگر، طراح صحنه و صداپیشه |
| محل تولد | تهران، ایران |
| ساکن | تهران، ایران |
| ملیت | ایرانی |
| سال های فعالیت | از سال 1382 تاکنون |
زندگی نامه الناز شاکردوست
الناز شاکردوست در تاریخ ۷ تیر ۱۳۶۳ در تهران متولد شد. او فرزند دوم یک خانواده پنج نفره است و یک برادر بزرگ تر و یک خواهر کوچک تر دارد. از همان دوران کودکی علاقه اش به هنر نمایشی مشهود بود. او در مدرسه در نمایش های تئاتری شرکت می کرد و استعداد بازیگری اش توسط معلمان و هم کلاسی هایش تشویق می شد.
در سال ۱۳۷۶ موفق شد در جشنواره دانش آموزی تئاتر کشور جایزه بهترین بازیگر زن را کسب کند. این موفقیت اولیه انگیزه ای شد تا در آزمون کنکور سراسری هنر شرکت کند. او با کسب رتبه ۱۱ کشوری وارد دانشگاه تهران شد و در رشته بازیگری تئاتر تحصیل کرد. علاوه بر آن مدتی در رشته معماری نیز تحصیل کرد اما در نهایت مسیر حرفه ای خود را در بازیگری پی گرفت.
شاکردوست همیشه از خانواده به عنوان بزرگ ترین حامیان خود یاد کرده و رابطه ای عاطفی و نزدیک با مادرش دارد. از کودکی با موسیقی نقاشی و مطالعه انس داشته و همین عوامل در شکل گیری شخصیت هنری اش مؤثر بوده اند.
شروع فعالیت هنری الناز شاکردوست
شروع فعالیت حرفه ای الناز شاکردوست با بازی در فیلم سینمایی «گل یخ» به کارگردانی کیومرث پوراحمد در سال ۱۳۸۳ رقم خورد. این فیلم که با استقبال نسبی مخاطبان روبه رو شد آغازگر مسیر حرفه ای او در سینما بود.
در همان سال او در فیلم پرفروش «عروس فراری» به کارگردانی بهرام کاظمی ایفای نقش کرد. حضور او در کنار محمدرضا گلزار باعث جلب توجه گسترده مخاطبان به چهره اش شد. در مدت زمان کوتاهی الناز شاکردوست به یکی از بازیگران پرفروش سینمای ایران تبدیل شد و پیشنهادات متعددی دریافت کرد.
در سال های ابتدایی فعالیت اغلب نقش هایی با رنگ و بوی تجاری و عاشقانه به او سپرده می شد اما شاکردوست به تدریج با انتخاب های دقیق تر به سمت آثار اجتماعی روان شناسانه و هنری حرکت کرد.

الناز شاکردوست
آثار مهم الناز شاکردوست
الناز شاکردوست در کارنامه هنری اش تنوع ژانری قابل توجهی دارد از ملودرام و کمدی گرفته تا تریلر روان شناسانه آثار اجتماعی و حتی سینمای تجربی. این تنوع نشان دهنده جسارت او در انتخاب نقش هاست. در ادامه به طور مفصل به مهم ترین و اثرگذارترین فیلم های سینمایی او می پردازیم.
گل یخ (1383)
«گل یخ» اولین تجربه سینمایی الناز شاکردوست است. این فیلم به کارگردانی کیومرث پوراحمد داستانی عاشقانه با پس زمینه ای اجتماعی دارد.
شاکردوست در این فیلم در کنار شهاب حسینی ایفای نقش کرد و با چهره ای تازه نفس به سرعت نگاه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرد. هرچند نقش او در این فیلم عمق زیادی نداشت اما نشان دهنده چهره ای نوظهور و قابل رشد در سینمای ایران بود.
عروس فراری (1383)
تنها چند ماه پس از «گل یخ» الناز شاکردوست با فیلم کمدی-رمانتیک «عروس فراری» به کارگردانی بهرام کاظمی در کنار محمدرضا گلزار ظاهر شد. این فیلم با فضای شاد ریتم تند و موسیقی عامه پسند فروش بالایی در گیشه تجربه کرد.
شاکردوست در این فیلم نقش دختری مدرن و پرانرژی را بازی کرد که به خاطر مسائل خانوادگی از ازدواج فرار می کند. بازی روان و حضور مؤثرش محبوبیت مردمی زیادی برایش به ارمغان آورد.
چه کسی امیر را کشت؟ (1384)
این فیلم در فضایی تیره و رازآلود روایت می شود و به نوعی اولین تجربه شاکردوست در ژانر جنایی و روان شناختی محسوب می شود. فیلم به کارگردانی مهدی کرم پور چند روایت موازی از زندگی یک شخصیت به نام «امیر» را بررسی می کند.
الناز شاکردوست با بازی در نقش دختری آسیب دیده تلاش کرد تصویر متفاوت تری از خود ارائه دهد. هرچند این فیلم در زمان اکران بازخوردهای متناقضی دریافت کرد اما به لحاظ هنری برای شاکردوست یک قدم رو به جلو محسوب می شد.
باد در علفزار می پیچد (1386)
فیلمی از خسرو معصومی که در روستایی مرزی و محروم روایت می شود. شاکردوست در این فیلم نقش دختری سنتی و گرفتار را بازی می کند که در معرض خشونت خانوادگی و اجتماعی قرار دارد.
بازی او در این فیلم بسیار مورد توجه قرار گرفت و برای نخستین بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد. نقش آفرینی اش در این فیلم یکی از اولین تجربیات عمیق و جدی او در قالب درام اجتماعی بود و توانست توانایی های بالقوه اش در بازیگری جدی را اثبات کند.
مبارک (1393)
«مبارک» نخستین فیلم عروسکی سینمای ایران است که به شیوه ای تلفیقی از انیمیشن عروسک گردانی و بازی زنده ساخته شد. الناز شاکردوست در این فیلم در نقش یک دختر سنتی ایفای نقش کرد و در کنار بازی زنده صداپیشگی یکی از شخصیت ها را نیز بر عهده داشت.
این تجربه نو موجب شد او تندیس جشن حافظ را دریافت کند. حضورش در اثری متفاوت و ترکیبی از تکنولوژی و سنت جسارت و انعطاف پذیری اش را در انتخاب نقش ها به رخ کشید.
خفه گی (1395)
این فیلم به کارگردانی فریدون جیرانی در سبک نئو نوآر ساخته شد و با فضای سیاه و طراحی صحنه ای خاص بسیار مورد توجه قرار گرفت. شاکردوست در این فیلم نقش زنی را بازی می کند که درگیر بازی های روانی و روابط معیوب می شود.
این فیلم با ساختار متفاوت فرصتی بود تا شاکردوست در فضایی کاملاً جدی خونسرد و ایستا نقش آفرینی کند. بازی اش در این فیلم نشان دهنده بلوغ درونی و پیشرفت تکنیکی در اجرا بود و تحسین منتقدان را برانگیخت.
شبی که ماه کامل شد (1397)
این فیلم به کارگردانی نرگس آبیار برگرفته از داستانی واقعی در مورد یک زن ایرانی است که به ازدواج با یکی از اعضای گروه تروریستی جندالله درمی آید. شاکردوست در این فیلم در نقش «فائزه» بازی کرد شخصیتی که از زنی عاشق و ساده دل به مادری مقاوم و قربانی تبدیل می شود.
بازی او با عمق احساسی بالا و دقت در بیان و زبان بدن تحسین بی سابقه ای به دنبال داشت. او برای این نقش برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد و جایگاهش در سینمای ایران را تثبیت کرد.
تی تی (1398)
تی تی از ساخته های آیدا پناهنده است و روایتی شاعرانه و در عین حال تلخ از زنی عجیب به نام «تی تی» دارد که رابطه ای پیچیده با یک فیزیکدان برقرار می کند. الناز شاکردوست در این فیلم با بازی اش تصویری چندلایه از یک زن حاشیه نشین ساده دل اما دارای درونیات عمیق و انسانی ارائه داد.
این نقش از نظر ساختاری یکی از دشوارترین نقش های اوست و توانایی اش در کنترل احساسات متناقض به خوبی در آن مشهود است. فیلم در جشنواره توکیو نیز با استقبال روبه رو شد.
پینو (1400)
پینو فیلمی در ژانر روان شناختی است که شاکردوست در آن نقش دختری مبتلا به اختلالات ذهنی و رفتاری را ایفا می کند. آماده سازی این نقش برای او زمان بر بود و نیاز به مطالعه علمی درباره بیماری های روانی و تمرین های تخصصی داشت.
بازی او در این فیلم با واکنش مثبت منتقدان همراه بود و نامزدی سیمرغ را برای بار دیگر برایش به همراه آورد. این فیلم یکی از بهترین نمونه های تسلط او بر بازی بدون دیالوگ های سنگین و با اتکا بر زبان بدن است.
بی بدن (1402)
از جدیدترین آثار الناز شاکردوست که در جشنواره فجر اکران شد و نگاه های زیادی را به خود جلب کرد. این فیلم در ژانر اجتماعی و با نگاهی فلسفی ساخته شده و نقش او در آن یکی از پیچیده ترین و متفاوت ترین تجربه های بازیگری اش است. این فیلم یک اتفاق واقعی را روایت می کند و حضور او در این اثر و واکنش های جشنواره ای نوید ادامه روند حرفه ای و هنری اش را می دهد.
یادگار جنوب (1403)
«یادگار جنوب» یکی از تازه ترین آثار سینمایی الناز شاکردوست است که به کارگردانی «علی محمد قاسمی» در سال ۱۴۰۳ ساخته شد. این فیلم در بستر جنوب ایران روایتی شاعرانه از زندگی یک دختر جنوبی را بازتاب می دهد که درگیر گذشته ی تاریک خانواده اش می شود.
شاکردوست در این فیلم نقش «ماه منیر» را ایفا می کند دختری آرام اما پرتلاطم از درون که در مواجهه با افشای اسرار خانوادگی مسیر تازه ای از رشد استقلال و مواجهه با واقعیت را تجربه می کند.بازی او در این فیلم با زبان محلی پوشش خاص و گویش جنوبی همراه است که برای ایفای آن تمرین فشرده با مربیان زبان و اجرای فیزیکی دقیق انجام داد.
این نقش از آن جهت خاص بود که او باید در فضایی غیرشهری و دور از الگوهای رایج سینمای تجاری ایفای نقش می کرد و توانست چهره ای باورپذیر و بومی از یک زن جنوبی ارائه دهد. فیلم در جشنواره های داخلی مورد تحسین قرار گرفت و از لحاظ طراحی صحنه فیلم برداری و موسیقی نیز مورد توجه بود.
رسوایی (1391)
فیلم «رسوایی» به کارگردانی مسعود ده نمکی از جمله آثار جنجالی سینمای ایران بود که مضامین مذهبی اخلاقی و اجتماعی را در قالب یک درام مذهبی روایت می کرد. الناز شاکردوست در این فیلم نقش دختری به نام «افسانه» را بازی می کند که درگیر شرایط اجتماعی خاص و پیچیده ای می شود.
کاراکتر او با یک روحانی مواجه می شود که قصد دارد با نگاه انسانی و اخلاقی زندگی او را تغییر دهد.این نقش در نگاه اول بسیار دور از شخصیت های رایج فیلم های قبلی شاکردوست بود اما او با کنترل بیان لحن و نگاه توانست تصویری همدلی برانگیز از یک دختر آسیب دیده اما قابل بازسازی ارائه دهد.
فیلم از نظر فروش موفق بود اما از نظر نقد سینمایی با واکنش های متفاوتی مواجه شد. با این حال بازی شاکردوست به عنوان یکی از نقاط قوت فیلم مطرح شد و مسیر بازیگری او را به سمت نقش های جدی تر هموارتر کرد.
قلب یخی (1389–1390)
«قلب یخی» نخستین سریال شبکه نمایش خانگی در ایران بود که توسط محمدحسین لطیفی ساخته شد و نقش مهمی در رونق سریال های غیردولتی ایفا کرد. الناز شاکردوست در فصل دوم این سریال ایفای نقش کرد و با بازی در نقش «یاسی» بار دیگر توانایی خود در ایفای نقش در فرم های سریالی و فراتر از سینما را نشان داد.
شخصیت یاسی زنی جوان و مدرن است که درگیر یک ماجرای پیچیده جنایی می شود. بازی شاکردوست در این سریال با استقبال خوبی روبه رو شد زیرا توانست با تعلیق مناسب شخصیت پردازی چندوجهی و حفظ باورپذیری در قالب فرمت سریالی نیز بدرخشد. «قلب یخی» نقطه عطفی برای شناساندن او به مخاطبانی شد که بیشتر با سریال های تلویزیونی انس داشتند.
جوایز و افتخارات الناز شاکردوست
در طول بیش از دو دهه فعالیت حرفه ای در سینما و تئاتر الناز شاکردوست توانسته جایگاهی بی بدیل در میان هنرمندان زن ایران به دست آورد جایگاهی که نه صرفاً به واسطه شهرت یا تعداد آثار بلکه به خاطر کیفیت نقش آفرینی ها دقت در انتخاب فیلمنامه ها و تعهد به بازیگری شکل گرفته است. جوایز و افتخاراتی که او طی این سال ها کسب کرده گواهی روشن بر این ادعاست.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن – جشنواره فیلم فجر (1397)
شاید مهم ترین و تاریخی ترین جایزه ای که الناز شاکردوست در کارنامه خود دارد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «شبی که ماه کامل شد» باشد.
این فیلم ساخته نرگس آبیار نقش واقعی و بسیار دشواری را به او سپرده بود نقشی که بر اساس زندگی واقعی یک زن قربانی تروریسم ساخته شده بود. شاکردوست برای ایفای این نقش تمرین های فیزیکی گویشی و روانی متعددی را پشت سر گذاشت.
واکنش های منتقدان نسبت به بازی او به شدت مثبت بود. برخی آن را «یکی از معدود بازی های تاریخ ساز بازیگران زن سینمای ایران» خواندند. دریافت این جایزه نقطه عطفی در دوران حرفه ای او بود و ثابت کرد که فراتر از یک چهره محبوب بازیگری تکنیکی آگاه و تواناست.
نامزدی سیمرغ بلورین – «باد در علفزار می پیچد» (1386)
پیش از دریافت سیمرغ در سال ۱۳۹۷ شاکردوست نخستین بار در سال ۱۳۸۶ و برای بازی در فیلم «باد در علفزار می پیچد» نامزد این جایزه شده بود. فیلمی اجتماعی و تلخ به کارگردانی خسرو معصومی که در آن نقش دختری محروم و رنج دیده را ایفا کرد. در آن زمان این نامزدی نخستین نشانه از تغییر مسیر حرفه ای او از فیلم های صرفاً تجاری به آثار هنری و اجتماعی بود.
منتقدان با دیدن بازی او در این فیلم متوجه شدند که در پس چهره محبوب توانایی درونی ای برای خلق شخصیت های پیچیده و واقع گرایانه نهفته است.
نامزدی و دریافت تندیس جشن حافظ
در مراسم جشن حافظ که یکی از معتبرترین جشن های سینمایی غیر دولتی در ایران به شمار می رود الناز شاکردوست چندین بار نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر زن شده است. دو مورد از این نامزدی ها به دلیل نقش آفرینی در فیلم های «خفه گی» و «تی تی» بوده که هر دو فیلم از نظر ساختار و فضای بازی تجربه های متفاوت و دشواری برای او محسوب می شدند.
در کنار این نامزدی ها او برای فیلم «مبارک» نیز توانست تندیس جشن حافظ برای صداپیشگی برتر را دریافت کند. این اتفاق برای بازیگری که به واسطه چهره اش شناخته شده بود معنای خاصی داشت او ثابت کرد که بدون تصویر نیز می تواند تأثیرگذار باشد. صدای او به عنوان ابزار بیان احساس در آن پروژه نقش کلیدی داشت.
جایزه بهترین بازیگر زن – جشنواره فیلم رباط (مراکش)
الناز شاکردوست موفق شد برای یکی از آثارش جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم رباط مراکش را دریافت کند. این جایزه در کنار سایر جوایز بین المللی به وجهه جهانی او افزود و نشان داد که هنر او فراتر از مرزهای ایران نیز می تواند مورد قدردانی قرار گیرد.
این جایزه اهمیت دوچندان دارد چرا که در رقابتی بین المللی و با حضور داوران از کشورهای مختلف کسب شده است. شاکردوست توانسته بود با ایجاد حس مشترک انسانی در قالب زبانی غیرمشترک تأثیرگذاری قابل توجهی داشته باشد.
تقدیر و حضور در جشنواره های بین المللی
در کنار جوایز مستقیم او در چندین جشنواره بین المللی مورد تقدیر قرار گرفته یا آثارش در آن ها به نمایش درآمده اند. برخی از این جشنواره ها عبارت اند از جشنواره فیلم سان فرانسیسکو فیلم هایی با حضور او در این جشنواره پذیرفته شدند و از نگاه داوران اجرای شاکردوست به عنوان نقطه قوت اثر مطرح شد.
جشنواره کارکاسون فرانسه یکی از فیلم هایی که او در آن نقش آفرینی کرده بود در بخش رقابتی این جشنواره حضور یافت و نقدهای مثبتی دریافت کرد.جشنواره فیلم توکیو فیلم «تی تی» در این جشنواره به نمایش درآمد و بازی او به عنوان بازیگری که می تواند شخصیت های چندلایه و پیچیده را به خوبی زنده کند تحسین شد.
جایگاه ارزشمند الناز شاکردوست
جوایز و افتخارات الناز شاکردوست صرفاً یک مجموعه مدال و تندیس نیستند آن ها نشان دهنده مسیری تدریجی از محبوبیت به اعتبار هستند. او از جمله بازیگرانی است که مسیر شهرت را طی کرد اما در میانه راه مسیر احترام هنری را نیز ساخت.
منتقدان او را به دلیل تعهد بالا به نقش ها دقت در انتخاب فیلمنامه توانایی در تحلیل شخصیت و آمادگی برای ایفای نقش های چالش برانگیز ستوده اند. بسیاری از صاحب نظران معتقدند که او اکنون یکی از ستون های اصلی بازیگری زن در سینمای ایران محسوب می شود.
سبک بازیگری الناز شاکردوست
الناز شاکردوست از جمله بازیگرانی است که با گذر زمان تحول جدی در سبک بازیگری اش رقم زده است. او از نقش های جوان پسند و سطحی در آثار تجاری به بازی های پیچیده درون نگرانه و انسانی در فیلم های هنری و اجتماعی رسید.
در آثار اخیر او عمیقاً وارد لایه های روانی شخصیت ها می شود و تلاش می کند با بهره گیری از زبان بدن نگاه سکوت و تغییر لحن شخصیت هایی واقعی و قابل لمس بسازد. او در فیلم هایی مانند «شبی که ماه کامل شد» و «پینو» نشان داد که توانایی ایفای نقش های تراژیک روان شناختی و حتی اکشن را دارد.
او همچنین از آن دسته بازیگرانی است که برای هر نقش تحقیقات گسترده ای انجام می دهد از تمرین های تئاتری بهره می برد و آماده گذراندن مراحل دشوار برای ساخت یک نقش قابل باور است.
حاشیه ها و فعالیت های اجتماعی الناز شاکردوست
الناز شاکردوست در طول سال های فعالیتش سعی کرده با پرهیز از حاشیه بر کار هنری اش متمرکز باشد با این حال گاهی اوقات در معرض اخبار جنجالی یا فعالیت های اجتماعی قرار گرفته است.
در سال های اخیر او با انتشار پست هایی در حمایت از حقوق زنان کودکان و جامعه ال جی بی تی نشان داد که تنها به دنیای هنر بسنده نمی کند و در مسائل اجتماعی نیز دغدغه مند است.
الناز شاکردوست در یکی از مراسم های جشنواره فجر به طور مستقیم از وضعیت سینما و کم توجهی به نقش زنان در پشت صحنه ها انتقاد کرد. این موضع گیری با تحسین برخی و مخالفت برخی دیگر همراه شد.
همچنین در یکی از پست های اینستاگرامی اش در حمایت از حقوق بشر با واکنش منفی نهادهای خاص مواجه شد اما او بدون عقب نشینی همچنان بر باورهای خود تأکید کرد.
زندگی شخصی الناز شاکردوست
الناز شاکردوست همواره کوشیده است تا زندگی شخصی اش را از حاشیه و فضای رسانه ای دور نگه دارد. با این حال اطلاعاتی کلی از زندگی خصوصی او در دسترس استاو هنوز ازدواج نکرده و بارها اعلام کرده تمرکزش بر هنر و رشد فردی اش است.به مادرش علاقه بسیار دارد و در مصاحبه های متعدد از او به عنوان الهام بخش اصلی زندگی اش یاد کرده.
علاقه زیادی به موسیقی کلاسیک عکاسی کتاب خوانی و سفر دارد.دوست دار طبیعت است و بخش زیادی از اوقات فراغتش را در سکوت و آرامش کوه و دریا می گذراند.در فضای مجازی حضوری فعال دارد اما نسبت به حفظ حریم خصوصی حساس است.
الناز شاکردوست اکنون فراتر از یک بازیگر مطرح تبدیل به یک چهره فرهنگی و اجتماعی شده است. او مسیری از بازیگری سرگرم کننده تا هنرمندی متعهد را طی کرده و توانسته است در قلب مردم و در تاریخ سینمای معاصر ایران جایگاهی محکم بیابد. با توجه به انتخاب های هوشمندانه اش می توان آینده ای پربارتر برای او متصور بود.